Đây là 3 chuyên ngành đặc thù mà gần một nửa những người nằm trong danh sách tỷ phú giàu nhất nước Mỹ từng theo học.
Khi đang học trung học cơ sở, vì không được phép tham gia lớp học kinh tế cho học sinh trung học nên tỷ phú Mark Cuban – chủ sở hữu của đội bóng Dallas Mavericks – đã quyết định tham gia các lớp học ban đêm tại Đại học Pittsburgh. Vị tỷ phú này sau đó quyết định bỏ học năm cuối cấp 3 và đăng ký vào Đại học Pittsburgh trước khi chuyển sang học chuyên ngành tài chính tại Đại học India.
Trong thời gian theo học ở Đại học Indiana, Mark Cuban đã “dự thính” các lớp MBA khi mới chỉ là sinh viên năm nhất, cho đến khi trường học phát hiện ra rằng Mark Cuban mới chỉ 18 tuổi và chưa bao giờ đăng ký tham gia các lớp học này. Cuối cùng, vị tỷ phú sinh năm 1958 đã tốt nghiệp với bằng kinh doanh tổng hợp.
“Ngay từ khi mới 12 tuổi, tôi đã nuôi suy nghĩ rằng tôi sẽ bắt đầu công việc kinh doanh của riêng mình”, tỷ phú Cuban cho hay. Mark Cuban là một trong những tỷ phú trong danh sách 400 người giàu nhất nước Mỹ Forbes 400 từng theo học chuyên ngành kinh doanh khi còn là sinh viên đại học. Các tỷ phú như huyền thoại đầu tư Warren Buffett, Marc Benioff của Salesforce và người thừa kế Walmart Jim Walton cũng đều từng theo học chuyên ngành kinh doanh.
Điều này khiến cho tấm bằng kinh doanh trở thành bằng đại học phổ biến nhất mà các thành viên trong danh sách Forbes 400 từng theo học. Kế tiếp đó là chuyên ngành kinh tế và kỹ thuật.
Thống kê cho thấy 58 thành viên Forbes 400 từng theo học chuyên ngành kinh tế. Những người giàu có nhất từng sở hữu tấm bằng này bao gồm nhà đầu tư kiêm ông chủ đội bóng chày New York Mets Steve Cohen (Đại học Pennsylvania), cặp song sinh tỷ phú Bitcoin Cameron và Tyler Winklevoss (Đại học Harvard) và nhà sáng lập công ty môi giới cùng tên Charles Schwab (Đại học Stanford).
Trong khi đó, 55 thành viên Forbes 400 sở hữu tấm bằng chuyên ngành kỹ thuật. Danh sách này bao gồm những cái tên như cựu thị trưởng thành phố New York Michael Bloomberg, cựu giám đốc điều hành Google Eric Schmidt. Tỷ phú Jeff Bezos của Amazon, người đứng đầu danh sách năm nay, đã theo học cả chuyên ngành kỹ thuật và khoa học máy tính.
Nhìn chung, gần một nửa trong số 400 thành viên của Forbes đã có bằng cử nhân chỉ trong ba lĩnh vực trên.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn tới quyết định lựa chọn những ngành học này và rất nhiều trong số đó là vì lý do cá nhân.
Nhà đồng sáng lập Square, Jim McKelvey, ban đầu chọn ngành kinh tế vì cha ông, khi đó là trưởng khoa kỹ thuật tại Đại học Washington ở St. Louis, nói với ông rằng các kỹ sư dành quá nhiều thời gian trong phòng thí nghiệm và điều đó khiến Jim McKelvey cảm thấy đơn độc. Thế nhưng quyết định này cũng góp phần không nhỏ cho những thành công của ông sau này.
“Một vài khái niệm cơ bản trong kinh tế học rất hữu ích cho hoạt động kinh doanh”, tỷ phú McKelvey cho hay. “Lý thuyết vi mô và đặc biệt là lý thuyết trò chơi giúp tôi dự đoán hành vi của khách hàng. Trong khi đó, lý thuyết vĩ mô thực sự hữu ích với công việc của tôi khi tham gia hội đồng quản trị Cục Dự trữ Liên bang”. Jim McKelvey hiện là thành viên hội đồng quản trị của Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis.
Nhưng kinh tế là không đủ đối với một người tham vọng như tỷ phú McKelvey. Sau này, ông đã từng có ý định theo học thêm chuyên ngành kỹ thuật với lý do “những đứa trẻ thông minh nhất đều là kỹ sư”, dù ban đầu không muốn học chuyên ngành này vì nguyên nhân gia đình. Tuy nhiên cuối cùng, tỷ phú McKelvey đã nhận tấm bằng cử nhân thứ hai chuyên ngành khoa học máy tính – chuyên ngành phổ biến thứ 6 và là sự lựa chọn của 17 trong số 400 người giàu nhất nước Mỹ, bao gồm cả nhà sáng lập eBay Pierre Omidyar.
Tỷ phú McKelvey khẳng định, thành công của ông có sự hỗ trợ rất lớn từ chuyên ngành khoa học máy tính bởi nhờ nó, ông có thể làm được một số công việc kỹ thuật đơn giản để tự tạo ra sản phẩm “thay vì phải thuê ai đó làm những công việc này”.
Steven Sarowitz, nhà sáng lập công ty trả lương trực tuyến Paylocity, cũng có lý do riêng để theo học chuyên ngành kinh tế. Người phát ngôn của Sarowitz từng nói đùa rằng vị tỷ phú này “chọn chuyên ngành kinh tế học vì anh ấy đã trượt ngành kỹ thuật điện”, song khẳng định “kinh tế học rất phù hợp với Steve vì anh ấy có óc tập trung vào toán học và lý thuyết”.
Các học giả được Forbes tư vấn không ngạc nhiên khi thấy chuyên ngành kỹ thuật và khoa học máy tính xếp hạng cao như vậy trong hồ sơ học bạ của những người giàu nhất nước Mỹ.
“Nếu nhìn vào khoảng thời gian 20 năm qua, có thể thấy công nghệ thông tin và các ngành liên quan đã góp phần rất lớn cho tăng trưởng kinh tế”, Saikat Chaudhuri, Giám đốc chương trình Quản lý, Doanh nhân & Công nghệ thuộc Đại học California cho biết. “Vì vậy, không bất ngờ khi thấy những người theo học chuyên ngành khoa học máy tính và tạo ra các công ty công nghệ như Facebook và Google, hoặc thậm chí dấn thân vào lĩnh vực tài chính thông qua các công ty đầu tư mạo hiểm hoặc ngân hàng, đều đạt được nhiều thành công”.
Tuy nhiên, ông Chaudhuri cũng như các học giả cảnh báo mọi người không nên có ý tưởng rằng bằng cấp của bất kỳ chuyên ngành nào cũng là tấm vé đảm bảo để trở thành một trong những người giàu nhất đất nước. Suy cho cùng, nếu bạn lấy mẫu từ nhóm những người giàu nhất nước Mỹ để so sánh thì vẫn sẽ có một sự thiên lệch xảy ra, nhất là khi nhiều người trong số đó đều có bằng sau đại học. Thống kê cho thấy, ít nhất là 82 thành viên của Forbes 400 đã có bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh.
Ngoài top 3 chuyên ngành phổ biến nhất là kinh doanh, kinh tế hoặc kỹ thuật, thì số thành viên của Forbes 400 đã theo học các chuyên ngành khác cũng khá đáng kể. Ví dụ, có ít nhất 22 người có bằng cấp chuyên ngành chính trị, 18 người có bằng cấp chuyên ngành toán học, với những cái tên như Chủ tịch điều hành Hyatt Hotels Tom Pritzker (chuyên ngành khoa học chính trị) và nhà tiên phong quỹ đầu cơ giao dịch định lượng Jim Simons (chuyên ngành toán học).
Bằng cử nhân thậm chí không phải là yêu cầu bắt buộc để được lọt vào Forbes 400. 19 thành viên trong danh sách chưa từng học đại học, bao gồm cả người đồng sáng lập Mailchimp Dan Kurzius, trước đây là DJ bán thời gian kiêm vận động viên trượt ván. 37 người khác đã bỏ học trước khi tốt nghiệp để bắt đầu hành trình kinh doanh của mình, trong đó có 4 cái tên thuộc danh sách 20 người đứng đầu Forbes 400 là Mark Zuckerberg của Facebook, nhà đồng sáng lập Microsoft Bill Gates, nhà đồng sáng lập kiêm CEO Larry Ellison của Oracle, cùng với Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Dell Technologies, Michael Dell.
Với những người đã từng theo học nhiều chuyên ngành khác nhau, ngoài kiến thức chuyên môn, có một điểm chung hợp nhất những gì họ học được để theo đuổi và đạt được thành công. Với tỷ phú Mark Cuban, đó là sự tự tin.
“Bằng cách thử thách bản thân, tôi đã có được sự tự tin để bắt đầu công việc kinh doanh của mình cũng như sự tự tin rằng tôi biết cách học bất cứ điều gì mới đến với mình”, tỷ phú Cuban cho hay. “Đó là câu chuyện thời đại học của tôi!”
6 tỷ phú đô la Việt Nam thời đại học đều chọn hai ngành này, có ngành điểm chuẩn gần “chạm” mức tuyệt đối
Trước khi gây dựng những đế chế tỷ đô dẫn dắt nền kinh tế Việt Nam, các tỷ phú Việt phần lớn đều theo học một khối ngành mang tính đặc thù và hiện vẫn là ước mơ của các sĩ tử.
Theo thống kê của tạp chí Forbes (Mỹ), Việt Nam hiện có 6 đại diện lọt vào danh sách tỷ phú thế giới gồm Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Hòa Phát Trần Đình Long, Chủ tịch VietJet Air Nguyễn Thị Phương Thảo, Chủ tịch Techcombank Hồ Hùng Anh, Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương và Chủ tịch Masan Nguyễn Đăng Quang.
Không phải ai cũng biết, trước khi gây dựng những đế chế tỷ đô dẫn dắt nền kinh tế Việt Nam, các tỷ phú Việt phần lớn đều theo học một khối ngành mang tính đặc thù và hiện vẫn là ước mơ của các sĩ tử: Kinh tế và Kỹ thuật.
Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng: ngành kinh tế và địa chất
Người giàu nhất Việt Nam – ông Phạm Nhật Vượng thuộc tầng lớp thanh niên ưu tú những năm 1980. Thời điểm đó, thông qua mối quan hệ hữu nghị tốt đẹp với các nước Đông Âu – đặc biệt là Liên Xô (cũ), Việt Nam đã gửi rất nhiều học sinh đạt thành tích học tập xuất sắc nhất sang học tập, về kinh tế – tài chính đến khoa học – kỹ thuật.
Là cựu học sinh khoá 9 (1982 – 1985) tại trường THPT Kim Liên, sau khi tốt nghiệp cấp 3, ông Vượng thi đỗ vào trường Đại học Mỏ địa chất Hà Nội. Đếnnăm 1987, nhờ thành tích xuất sắc về toán học, ông Vượng giành suất học bổng du học tại Học viện địa chất Moscow, chuyên ngành kinh tế và địa chất.
Sau khi tốt nghiệp và kết hôn với người bạn gái đại học, vợ chồng ông Vượng chuyển tới thành phố Kharkov, mở một cửa hàng ăn lấy tên Việt Nam Thăng Long. Sau đó, ông khởi nghiệp với thương hiệu mì gói Mivina, mở đầu cho hành trình gây dựng khối tài sản hàng tỷ USD cũng như Tập đoàn đa ngành lớn nhất Việt Nam – Vingroup.
Chủ tịch Hoà Phát Trần Đình Long: ngành Toán kinh tế
“Vua thép” Trần Đình Long vốn học rất giỏi môn văn và thường có tên trong đội tuyển học sinh giỏi của trường từ thời đi học. Dù vậy, ông lại theo học chuyên ngànhToán kinh tếcủa Đại học Kinh tế Quốc dân.
Đến nay, ngành học của tỷ phú “xe lu” vẫn là một trong những ước mơ của nhiều sĩ tử với điểm chuẩn là 27.15 năm 2022, tương ứng thí sinh phải đạt hơn 9 điểm/môn.
Đây là ngành học chuyên nghiên cứu về việc vận dụng toán học và việc phân tích các mô hình kinh tế, nhằm mục đích hiểu rõ hơn về các quy luật kinh tế của nền kinh tế thị trường đầy biến động.
Chủ tịch HĐQT VietJet Air Nguyễn Thị Phương Thảo: ngành điều khiển học kinh tế, tài chính tín dụng, quản lý kinh tế
Là người giàu thứ 1469 trên thế giới (theo thống kê thời gian thực của Forbes), trước khi có được khối tài sản lên đến 2,1 tỷ USD, Chủ tịch Nguyễn Thị Phương Thảo từng thi đỗ Đại học Ngoại thương. Nhưng sau đó, bà không học ở Việt Nam mà đi du học ở Đông Âu và được biết đến nhờ thành tích học tập xuất sắc.
Bà có 2 bằng cử nhân và 1 bằng Tiến sĩ. Bà tốt nghiệp tiến sĩ Học viện Mendeleev ngành điều khiển học kinh tế. Đồng thời nữ tỷ phú này lấy bằng cử nhân ngành tài chính tín dụng tại Học viện Thương mại Moscow và cử nhân ngành Quản lý kinh tế lao động tại trường Kinh tế quốc dân Moscow.
Trở thành nữ tỷ phú tự thân đầu tiên của Việt Nam sau khi về nước gây dựng nên hãng hàng không giá rẻ Vietjet Air, bà Thảo còn cùng với chồng là doanh nhân Thanh Hùng điều hành Sovico Group – tập đoàn hoạt động đa ngành từ hàng không, tài chính ngân hàng, năng lượng đến bất động sản.
Chủ tịch Techcombank Hồ Hùng Anh: ngành kỹ sư điện, quản trị nhân lực
Tỷ phú Hồ Hùng Anh thi đỗ vào khóa 22 đào tạo Kỹ sư tại Học viện Kỹ thuật Quân sự năm 1987. Nhờ thành tích học tập xuất sắc, ông được Bộ Quốc phòng cử đi du học ngành Kỹ thuật quân sự tại Liên Xô.
Sau đó, ông chuyển sang theo học ngành Kỹ sư điện tại trường Đại học Bách Khoa Kiev, Ukraine. Ngoài ra, ông cũng có một bằng thạc sĩ Quản trị nguồn nhân lực tại Đại học Giao thông đường bộ Moskva.
Trong thời sang sống tại Đông Âu, ông Hùng Anh quen biết ông Nguyễn Đăng Quang. Mối liên hệ của hai vị tỷ phú được Forbes mô tả là “hai đối tác kinh doanh thân thiết” và “có quan hệ đan xen”. Ông Hồ Hùng Anh cùng tham gia với ông Nguyễn Đăng Quang trong việc điều hành Mansan Rus Trading tại Nga, tiền thân của tập đoàn hàng tiêu dùng Masan.
Ông Hồ Hùng Anh từng giữ chức tổng giám đốc Masan Rus Trading từ năm 1997 đến 2004. Đến nay, dù không còn giữ chức vụ nào tại Masan, ông vẫn song hành cùng ông Quang như một bộ đôi tỷ phú nổi tiếng.
Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương: ngành Máy nâng chuyển bốc xếp
Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương theo học và có bằng cử nhân Đại học Bách khoa TP.HCM chuyên ngành Máy nâng chuyển bốc xếp.
Sau khi tốt nghiệp, ông Dương xin làm công nhân sửa chữa ô tô, sau đó dần được đề xuất lên vị trí quản lý. Vị doanh nhân sáng lập THACO vào năm 1997, ban đầu chỉ bán xe. Một thời gian sau, THACO bắt đầu lắp ráp xe cho các thương hiệu quốc tế như Kia, Mazda và Peugeot.
Tài năng của của ông Dương được chứng minh qua sự thành công của Thaco. Đến nay, đây là một trong những tập đoàn đa ngành với thế mạnh là ô tô, cùng với cơ khí & công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp, logistics, …
Vào danh sách của Forbes từ năm 2018, tài sản của Chủ tịch Thaco Trần Bá Dương và gia đình ước tính khoảng 1,5 tỷ USD.
Chủ tịch Masan Nguyễn Đăng Quang: ngành Quản trị kinh doanh, Vật lý hạt nhân
Không giống những vị tỷ phú đi làm kinh tế khác, Chủ tịch Masan lại từng học trái ngành. Ông từng có thành tích học tập cực khủng trong ngành kỹ thuật và là gương mặt tiêu biểu của “thế hệ vàng” du học sinh Việt Nam tại Đông Âu những năm 1980-1990.
Sau 10 năm du học, ông tốt nghiệp Thạc sĩ Quản trị kinh doanh (MBA) của Đại học Kinh tế Nga Plekhanov. Bên cạnh đó, còn có trong tay tấm bằng Tiến sĩ Vật lý hạt nhân tại Đại học Vật lý ứng dụng – Viện Hàn lâm khoa học Belarus. Sau khi hoàn thành chương trình học, ông trở về nước công tác tại Viện khoa học Việt Nam rồi trở lại Nga để “buôn” mì gói.
Khi được hỏi về lý do học vật lý hạt nhân nhưng đi buôn mỳ gói, ông chủ Masan từng lý giải tại ĐHĐCĐ thường niên năm 2019:
“Hơn hai mươi năm trước, tình hình kinh tế Việt Nam còn khó khăn, nhu cầu “no bụng” người Việt Nam là rất cấp thiết, cách tốt nhất và nhanh nhất mà họ có được là một gói mì.
Đến một ngày, Masan phát hiện ra không chỉ riêng gì người Việt Nam mà còn 140 triệu người dân Nga cũng cần gói mì để giải quyết cơn đói lòng“.
Theo Người đồng hành/ Kiến thức Đầu tư
