Sau khi các công ty của Trung Quốc đối mặt với sự kiểm soát gia tăng của chính phủ, Jack Ma và các tỷ phú của nước này đã trở thành một “thần tượng thất sủng” của giới trẻ, họ đã quay sang thần tượng những tỷ phú có tầm nhìn xa trông rộng, điển hình là Elon Musk.
Tờ The NewYork Times vừa đăng một bài viết với tựa đề: “Giới trẻ Trung Quốc thần tượng Elon Musk như “siêu nhân”.
Trong đó, bài báo nhận định thời kỳ bùng nổ công nghệ của Trung Quốc dường như đang chững lại. Những gã khổng lồ internet của đất nước, từng được ca tụng là xương sống của nền kinh tế, giờ đây rơi vào thất sủng vì hàng loạt cáo buộc liên quan đến khai thác dữ liệu người dùng, lạm dụng công nhân và bóp nghẹt sự đổi mới.
Jack Ma, người đồng sáng lập tập đoàn thương mại điện tử khổng lồ Alibaba, là một “thần tượng thất sủng” điển hình khi các công ty của ông buộc đối mặt với sự kiểm soát gia tăng của chính phủ. Cục Quản lý Nhà nước về Quy chế Thị trường của Trung Quốc đã thông báo điều tra Alibaba về các hoạt động độc quyền.
Nhưng có một nhân vật đã thổi một làn gió mới vào làng công nghệ khiến người trẻ Trung Quốc hứng thú. Người có sự pha trộn giữa khả năng “quăng bom” điệu nghệ và sự dũng cảm của một thuyền trưởng: Elon Musk.
Làn sóng thần tượng “iron man”
“Musk phá vỡ mọi rào cản và trở thành người giàu nhất thế giới. Ông ấy là niềm hy vọng của tất cả mọi người”, Jane Zhang, người sáng lập kiêm CEO của ShellPay, một công ty blockchain ở Thượng Hải nói.
Dù tò mò, ghen tị hay thần tượng, Elon Musk luôn là chủ đề hấp dẫn ở Trung Quốc. Cộng đồng những người hâm mộ ông chủ SpaceX ngày càng gia tăng. Các nền tảng mạng xã hội tràn ngập video, bài báo phân tích liệu tỷ phú sinh ra ở Nam Phi là người tiên phong hay kẻ lừa đảo? Đồng thời đào sâu tìm hiểu về tiểu sử, từ học vấn đến sở thích ăn lẩu ở Bắc Kinh của ông.
Cộng đồng khởi nghiệp tôn sùng tư duy “nguyên tắc đầu tiên” của Elon Musk, tìm kiếm giải pháp bằng cách kiểm tra các vấn đề từ cấp độ cơ bản nhất. Hàng loạt cuốn sách của các tác giả Trung Quốc hứa hẹn vén màn bí mật của “Iron man tại thung lũng Silicon”.
“Hầu hết mọi người đều có sự khởi đầu đầy hy vọng, nhưng dần dần chấp nhận sự ‘tầm thường’ như thể đó chính là số phận của họ. Chỉ có một siêu nhân như Musk mới có thể vượt qua cái tầm thường đó, hướng cái sự vô tận, để thấy được sự kỳ vĩ của vũ trụ”, một người dùng tên Moonshake đã viết trong một chủ đề lớn về vị tỷ phú 49 tuổi trên trang web hỏi đáp Zhihu.
Một người dùng khác cho biết anh đã đặt tên con trai mình là Elon để bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với “iron man”.
Người hâm mộ càng thêm phát cuồng Elon Musk khi giá cổ phiếu của Tesla lập đỉnh mới vào hồi tháng một đưa ông trở thành người giàu nhất hành tinh.
“Trung Quốc không còn những kẻ điên như ở thung lũng Silicon. Các ông lớn công nghệ hay nhà đầu tư sẽ không đụng đến những ý tưởng có vẻ ‘điên rồ’ nữa”, Suji Yan, doanh nhân, nhà đầu tư tại Thượng Hải nói.
Những người hâm mộ Elon Musk có mặt ở khắp mọi nơi. Nhưng ở Trung Quốc, sự nổi tiếng của ông còn được hỗ trợ bởi chính phủ nước này nhờ sự khéo léo. Ông chủ Tesla đã ca ngợi sự thông minh của các quan chức Trung Quốc khi chuẩn bị khai trương một nhà máy tại Thượng Hải. Tesla chính là nhà sản xuất ô tô nước ngoài đầu tiên được phép vận hành nhà máy mà không cần đối tác địa phương.
Người trẻ Trung Quốc hoài nghi về công nghệ nước nhà
Sự thất vọng của người dân Trung Quốc với Big Tech (thuật ngữ chỉ các hãng công nghệ lớn) ngày càng gia tăng. Đối với nhiều người trẻ, nhiều thập kỷ tăng trưởng kinh tế chóng mặt dường như đã dẫn đến sự cạnh tranh gay gắt hơn để giành lấy cơ hội, cuộc sống kém ổn định và ít định hướng hơn.
Ngoài chỉ trích văn hóa làm việc đầy áp lực và sự lạm dụng lao động của ngành công nghiệp công nghệ, những người trẻ tuổi Trung Quốc còn hoài nghi hơn về sức ảnh hưởng rộng lớn mà các nền tảng internet như Alibaba đang sử dụng đối với thương mại và tài chính. Tuy nhiên, người Trung Quốc không quay lưng với các tiến bộ công nghệ. Đó là lý do Elon Musk vẫn có sức hấp dẫn đối với họ, Giáo sư Biao Xiang – Giám đốc Học viện Max Planck Đức, nhận định.
Trung Quốc không thiếu những ông trùm công nghệ thẳng thắn. Chỉ là sự nghiệp của họ dường như không bao giờ tiến xa.
Ví dụ như ông chủ sàn tiền ảo Tron của Trung Quốc, Justin Sun đã trả 4,6 triệu USD để dùng bữa với tỷ phú huyền thoại Warren Buffett nhưng sau đó đã phải xin lỗi vì “tự quảng cáo quá mức”. Hay Jia Yueting, người đã đặt mục tiêu trở thành người giỏi nhất của Apple trong lĩnh vực điện thoại thông minh cuối cùng bị chôn vùi trong nợ nần. Thậm chí, tỷ phú Jack Ma của Alibaba dường như đã khiến chính phủ “nóng mặt” khi thể hiện quan điểm hơi quá thẳng thắn tại một sự kiện.
Dường như phong cách đùa cợt của Elon Musk trong mọi vấn đề khiến mọi người cảm thấy thoải mái và hào hứng hơn. Jack Ma và Musk đã từng ngồi chung một sân khấu tại một hội nghị công nghệ ở Thượng Hải vào năm 2019. Truyền thông cho rằng, chưa bao giờ có một cặp đôi nào “lệch pha” như vậy.
Trong khi ông Ma tỏ ra nghiêm túc trong vai trò người điều hành hội nghị thì ông Musk có vẻ hơi hồi hộp và vui vẻ. Cả 2 nói chuyện rất nhiều với nhau. Jack Ma cho biết thành quả của những cỗ máy siêu thông minh là con người sẽ được giáo dục tốt hơn. Về vấn đề này, Elon Musk chỉ cười trừ. Trước đó, Elon Musk đã nhiều lần cảnh báo về việc trí tuệ nhân tạo sẽ hủy diệt loài người.
“Người trẻ Trung Quốc coi Jack Ma và Pony Ma của Tencent ‘giống như những người giàu có và doanh nhân thành đạt’ hơn là những người có tầm nhìn xa như Elon Musk”, Flex Yang, đồng sáng lập của Babel Finance, một nhà cung cấp dịch vụ tại Hong Kong, cho biết.
Những người như Jack Ma, Pony Ma chỉ đơn giản là “đúng người, đúng thời điểm”, ông Yan nói.
Theo Doanh nghiệp và pháp luật