Chỉ 1 câu nói thâm sâu, tỷ phú Lý Gia Thành dạy con về lòng người: Khó nhất không phải vay tiền, mà là tự giác trả tiền đúng hạn, ai làm được mới thành quý nhân!

“Có vay có trả” – Chuyện tưởng chừng hiển nhiên nhưng lại trở thành “bài toán khó” khiến nhiều người phải đau đầu. Không ít người cả nể, ngại ngần, vì nhiều lý do mà không đòi được nợ.

Các mối quan hệ giữa người với người có khi sâu sắc, có khi lạnh nhạt. Hai người có thể gặp gỡ và quen biết nhau là do nhân duyên, nhưng để trở nên thân thiết, tín nhiệm đều dựa vào nhân phẩm. Chỉ khi đôi bên cùng chia sẻ lòng chân thành với nhau, họ mới đạt được tiền đề để trở thành bạn bè đúng nghĩa, cùng nhau chia ngọt sẻ bùi, giúp đỡ nhau trong lúc hoạn nạn.

Tuy vậy, có nhiều người sẵn lòng đưa tay giúp đỡ bạn bè khi bạn gặp khó khăn, nhưng lại nhận về “quả đắng”. Họ giúp về công sức và tinh thần, bạn coi đó là chuyện đương nhiên. Họ giúp về tiền bạc và tài chính, bạn “khất nợ” hết lần này đến lần khác, không chịu trả tiền.

Có vay có trả, đó mới là đạo lý ở đời. Việc trả tiền đúng hạn không chỉ giúp ta chứng minh được nhân phẩm của bản thân, mà đó cũng là một nhân tố để dành trọn niềm tin của người khác. Chỉ khi nào bảo vệ tốt giá trị tín nhiệm của mình, chúng ta mới xứng đáng để bộc lộ tiềm năng, đạt được những cơ hội lớn hơn nữa.

Đó chính là một trong những  bí quyết mà tỷ phú Lý Gia Thành hiểu ra trong suốt hàng chục năm ngược xuôi trên thương trường. Là người đầu tư trong nhiều lĩnh vực, ông gặp đủ kiểu người, đương đầu với đủ mọi việc. Để từ đó, ông đúc rút được rằng: “Khó nhất là gì? Đó chính là đi vay và cho vay! Người sẵn sàng cho bạn vay tiền chính là quý nhân quan trọng nhất cuộc đời. Và người tự giác trả tiền đúng hạn mới có thể làm nên nghiệp lớn!”

Chính vì thế, trong những bài học kinh doanh để lại cho thế hệ sau, ông luôn khẳng định rằng: Thứ cho bạn vay không chỉ là tiền, mà còn là lòng tin, động lực, sự công nhận và sự đầu tư cho tương lai của bạn. Còn thứ mà bạn trả lại không chỉ là của cải, mà còn là nhân phẩm và sĩ diện.

Từ việc vay và mượn tiền, chúng ta có thể đánh giá phần nào phẩm chất của một người. Người cho bạn vay tiền chính là vị cứu tinh của bạn và những người làm như vậy mà không cần ký bất cứ giấy tờ nào là người đáng tin cậy nhất.

 Trong xã hội ngày nay, không nhiều người sẵn sàng cho mượn tiền mà không kèm theo điều kiện. Nếu gặp một người như vậy, đó chính là quý nhân cuộc đời mà bạn phải trân trọng. Đối với vị tỷ phú châu Á, những người cho bạn vay tiền khi bạn gặp khó khăn không phải vì họ có nhiều tiền, mà đơn giản là vì họ muốn giúp đỡ bạn.

Chính vì thế, chúng ta không thể tùy tiện giẫm đạp lên niềm tin mà họ đã dành cho năng lực và phẩm chất của chính mình.

Ông từng chia sẻ rằng: “Đã là người làm ăn trên thương trường, không có ai là ngu ngốc cả. Nếu có người sẵn lòng nhường lại một phần lợi ích, lại nhận về mình nhiều phần nghĩa vụ hơn, thì đó là cách họ đang thể hiện tấm lòng biết cách cách sẻ chia và chịu trách nhiệm. Tương tự như vậy, chẳng ai có nghĩa vụ phải giúp đỡ bạn khi khó khăn cả. Chỉ có những người trân trọng sự đồng hành của bạn, muốn vươn tay dìu dắt bạn mới chấp nhận giang tay giúp đỡ.”

Do đó, khi chúng ta được trao cho tiền bạc, cơ hội và cả niềm tin, cho dù không thể báo đáp lại gấp 10 lần hơn thế thì ít nhất chúng ta cũng phải tự giác trao lại nguyên vẹn những điều đó. Đừng bao giờ có suy nghĩ kiếm lời hay “bòn rút” từ những đồng tiền ân nghĩa như vậy.

Nói một cách đơn giản, giá trị của việc vay tiền và trả tiền đó là: Một bên sẽ đem tới một cơ hội, một bên sẽ cho bạn vô vàn cơ hội để thay đổi cuộc đời.

Đó chính là giá trị thiết thực nhất mà mỗi người phải không ngừng phấn đấu và nỗ lực duy trì. Chỉ có những người tự giác trả tiền đúng hạn mới có thể làm nghiệp lớn!

Những kẻ ngoài mặt xởi lởi nhưng trong lòng ích kỷ hẹp hòi, chỉ biết nghĩ cho bản thân thì sớm muộn cũng lộ ra chiêu trò, bị người khác xa lánh. Còn người sống chân thành, biết trước biết sau thì mới có thể bước vào trái tim người khác.

Thông minh là thiên phú nhưng tử tế là một sự lựa chọn. Bạn sẽ trở thành người đáng tin cậy hay chỉ là một kẻ ích kỷ, ham lợi lộc, khiến người ta xa lánh, tất cả đều tùy thuộc vào hành động của chính bạn.

Chữ “Tín” giống như cột sống của một con người. Khi bạn giữ được tín nhiệm, dù có gặp gian nguy hay sóng gió, bạn vẫn có thể thẳng lưng và ưỡn ngực để đối mặt với mọi người.

Đặc biệt, với những người làm ăn kinh doanh, hành trình xây dựng chữ “Tín” lại càng khó khăn hơn cả. Đừng để mọi công sức đổ sông đổ biển chỉ trong một lần vay mượn tiền.

3 nguyên tắc nên làm trước khi cho vay tiền

Khi có người hỏi vay tiền bạn, nếu là người thông minh sẽ thực hiện ba quy tắc này.

Tỷ phú Hồng Kông Lý Gia Thành từng nói: “Điều khó nhất là gì? Là vay tiền. Người sẵn sàng cho bạn vay tiền, là quý nhân của bạn. Người cho bạn vay tiền khi bạn gặp khó khăn, không phải vì người ta lắm tiền, mà vì người ta muốn giúp bạn một tay. Thứ người ta cho bạn vay, không phải là tiền, mà là lòng tin, sự khích lệ, sự tin tưởng, là đánh cược vào con người bạn của ngày mai”

Tuy nhiên, ở đâu cũng có người tốt và người xấu. Nếu không may gặp phải người lợi dụng lòng tốt của người khác, vay mãi không trả sẽ khiến bạn rất mệt mỏi. Chính vì vậy, khi ai đó hỏi vay tiền, hãy ghi nhớ kỹ những nguyên tắc dưới đây.

1. Hãy hỏi rõ lý do, giảm số tiền cho vay càng ít càng tốt

Trên mạng xã hội Zhihu (Trung Quốc) gần đây có cô gái kể: “Tôi vừa gặp lại đồng nghiệp cũ, cô ấy bị sảy thai do phải chen chúc trên tàu điện ngầm mỗi ngày. Người này ngỏ ý vay tiền để mua ôtô. Bởi vì đã làm việc cùng nhau ba năm, quan hệ rất tốt nên tôi không nỡ từ chối”.

Người này vay 5.000 tệ nhưng cô gái chỉ cho mượn 2.000 với suy nghĩ nếu người kia trả đúng hạn, đó coi như khoản tiết kiệm. Còn nếu không trả lại như cam kết, xem như đó là số tiền để mua một bài học.

Cô gái tiết lộ, nguyên tắc cho người khác vay tiền là: “Hãy nói bạn không có nhiều, chỉ có bấy nhiêu, nếu muốn thì hãy cầm lấy”. Bằng cách này, không những không làm tổn thương tình cảm mà còn giảm thiểu rủi ro.

“Đó là một cách tốt để đặt quyền lựa chọn vào tay đối phương để họ quyết định có tiếp tục vay hay không”, cô gái nhắn nhủ.

2. Hẹn thời gian trả nợ

Nhiều người thường nghe câu: “Khởi đầu và kết thúc của một mối quan hệ là đi vay tiền”. Ở một mức độ nào đó, điều này là đúng vì “vay tiền thể hiện tính cách, trả nợ thể hiện tính nhân văn”.

Những ngày gần đây, ở Trung Quốc rộ lên vụ một đôi bạn thân vay tiền nhau ba lần với tổng số 800.000 tệ, viết giấy ghi nợ, hứa sau hai tháng sẽ trả. Đến kỳ hạn, bên vay không trả mà còn tránh gặp mặt. Từ bạn bè thân thiết, họ trở thành đối thủ của nhau tại tòa án.

Bởi vậy, khi có người vay tiền, dù thân thiết đến đâu cũng không nên quá nhiệt tình. Nếu phải cho vay, bạn có thể giả vờ nghèo và nói về những khó khăn của bản thân, chẳng hạn như căng thẳng đang gặp phải khoản vay thế chấp và mua xe cộng với chi phí hàng ngày… Sau đó, nói rằng bạn sẽ cần số tiền đó để làm gì, nên họ phải trả lại vào đúng ngày nào.

Bằng cách này, gánh nặng tâm lý của bên kia sẽ lớn hơn, họ sẽ lo lắng hơn về việc trả lại tiền. Ngoài ra, nếu quá thời hạn mà bên kia không trả tiền thì cũng có lý do để đòi lại, mà không ngại ngùng.

3. Giả vờ đi vay hộ để tạo áp lực cho người vay

Nếu người thân hoặc bạn bè vay tiền mà không thể từ chối, bạn có thể kiếm cớ để bảo lãnh cho mình.

Ví dụ, khi ai đó thân thiết vay tiền bạn để giải quyết việc cấp bách, trước khi đưa tiền cho họ nên nói rằng bản thân bạn cũng đang khó khăn, số tiền này là mượn của người quen và phải trả lãi. Nếu người đó chấp nhận vay, họ sẽ nghĩ đến việc trả lại tiền càng sớm càng tốt để giảm lãi vay.

Thực tế, cho người khác vay tiền thì dễ nhưng yêu cầu trả lại tiền mới khó. Nếu tỉnh táo và thông minh, hãy đặt ra cho người đi vay một số khó khăn có thể khiến tiền bạc của bạn trở nên an toàn hơn.

Thứ nhất, đối phương biết bạn đang mượn tiền của người khác để cho mình vay, sau này có thể không vay tiền bạn nữa nhưng họ vẫn sẽ luôn giành cho bạn sự biết ơn.

Thứ hai, điều này sẽ tạo áp lực tâm lý trả nợ cho đối phương.

Thứ ba, nếu bên kia không trả nợ thì sẽ có cớ để đòi tiền và tự tin hỏi lại nhiều lần.

Tiền bạc sẽ làm tổn thương tình cảm nên cần phải thận trọng khi cho người khác vay tiền. Dù mối quan hệ tốt đẹp đến đâu, cần rõ ràng minh bạch ngay từ đầu khi cho vay theo ba nguyên tắc trên, chắc chắn sẽ giảm thiểu thiệt hại về kinh tế cho chính bạn.

Theo TTVH/ aboluowang