Tôi sắp phá sản vì khách vào uống cà phê 20k, nhưng “ngồi mọc rễ” suốt 5 tiếng đồng hồ tại quán

Giải bài toán khách gọi một ly nước rồi ngồi “mọc rễ” cả ngày trời ở quán cà phê. Người chủ quán nên xử trí tình huống này như thế nào để hài lòng cả đôi bên?

Câu chuyện nhiều khách hàng tận dụng những quán nước, cà phê để ngồi làm việc, hoặc tránh nắng,… cả ngày là chuyện không hiếm.

Mới đây, trên một nhóm review quán ăn, một cửa hàng cà phê H đã bị một tài khoản Facebook “tố” đuổi khách sau một tiếng. Cụ thể, cô gái có tên P.H bày tỏ sự phẫn nộ và bất ngờ với chính sách “ngồi 60 phút” tại cửa hàng.

Theo lời kể, khi khách nữ này ngồi được 45 phút, nhân viên quán bất ngờ thông báo rằng “thời gian ngồi 1 giờ của chị đã hết” và yêu cầu gọi thêm đồ nếu muốn tiếp tục ở lại quán.

Bài viết này đã nhanh chóng thu hút được sự quan tâm của dư luận trên mạng xã hội. Nhiều ý kiến trái chiều được đưa ra với cách xử lí của nhân viên quán cà phê H, chẳng hạn lí giải đây là thời gian dịch bệnh cần hạn chế khách, nhưng cũng có ý kiến cho rằng việc yêu cầu gọi thêm đồ mới là việc chơi chiêu để thu thêm tiền từ khách. 

Câu chuyện nhiều khách hàng tận dụng những quán nước, cà phê để ngồi làm việc, hoặc tránh nắng,… cả ngày là chuyện không hiếm, qua vụ việc mới này lại tiếp tục gây nhiều ý kiến trái chiều.

Khách hàng thiếu ý thức?

Từng làm quản lý tại một quán cà phê trên đường Hai Bà Trưng, TP.Huế, anh Nguyễn Văn Vũ (34 tuổi, sống tại hẻm 131 Trần Phú, TP.Huế) kể: “Không phải mình bức xúc nhưng mình thấy các bạn trẻ thiếu ý thức. Nhiều khi có bạn ngồi lâu chắc thấy ngại nên gọi thêm nước, chứ có nhiều bạn vào ngồi từ 9 giờ sáng đến tối, mà gọi có một ly nước.

Các bạn ôm laptop rồi sách vỡ đến ngồi học và làm việc, còn đem theo cả đồ ăn đã chuẩn bị sẵn nữa. Nói chung trường hợp này không hiếm, nhất là vào những ngày thời tiết nắng nóng, các bạn tìm đến các quán cà phê để tránh nắng”.

Cũng theo anh Vũ nhiều lúc muốn nhắc nhở các bạn nên ý thức nhưng làm thế sợ mất lòng khách, vì quán không có quy định là được ngồi bao nhiêu thời gian nên không thể nhắc nhở.

“Chủ yếu là ở ý thức của khách, vì đa phần các quán cà phê đều cho ngồi thoải mái. Nhưng chí ít các bạn cũng biết ngại chứ, còn đằng này ngồi muốn mòn ghế, giống như quán là điểm đến cố định và cứ đến là yên vị đó cả ngày, cả đêm”, anh Vũ bày tỏ.

Đồng quan điểm với anh Vũ, chị Đặng Thị Ngọc Mai (39 tuổi) chủ một quán cà phê trên đường Rạch Bùng Binh, Q.3, TP.HCM tỏ vẻ không hài lòng khi nhắc đến những trường hợp gọi một ly nước nhưng ngồi hàng giờ ở quán: “Các bạn ngồi mà không biết ở những quận trung tâm này muốn thuê một mặt tiền để bán quán đâu phải ít tiền, như quán của mình diện tích chỉ nhỏ thôi nhưng tháng cũng gần mấy chục triệu đồng.

Bạn đến gọi ly cà phê đen 25.000 đồng mà ngồi nguyên ngày. Rôi cắm xạc máy tính, xạc điện thoại,…nói chung là các bạn không nghĩ đến việc người ta đang kinh doanh và cần lời lãi”.

Nói rồi chị Mai phân trần: “Biết là mình mở quán thì phải chấp nhận, nhưng nhiều khi bực mình cũng không lên tiếng được. Vì có lúc bạn đó ngồi nguyên ngày mà chiếm nguyên cái bàn, nhiều khi khách đông vào cũng không có chỗ để ngồi phải đi ra.

Buôn bán chuyện lời lỗ là do nhiều yếu tố, nhưng nếu khách nào ý thức cũng kém hay lợi dụng quán cà phê để tránh nắng, để xài điện, wifi miễn phí,… rồi ngồi đến mọc rễ ở quán thì thật sự muốn có lời cũng khó”.

Từng làm phục vụ quán cà phê, Ngô Thị Hồng Thương (cựu sinh viên Trường CĐ Công nghệ Thủ Đức TP.HCM) chia sẻ: “Chủ quán của mình ngày đó khó tính lắm, không nói với khách được là cứ càm ràm rồi nổi cáu với tụi nhân viên như mình. Thậm chí còn dùng những từ có vẻ rất ‘chợ búa’ để nói. Nói chung nhân viên như tụi mình toàn dính đạn thay không à”.

Và Thương cho biết những trường hợp ngồi lỳ cả ngày ở quán rất nhiều, thậm chí ăn rồi ngủ luôn ở quán, đến khi nói quán đóng cửa mới chịu về.

“Vì miễn phí thì tôi xài chứ có xin xỏ gì đâu”

Trước tâm sự của các chủ quán cà phê, nhiều bạn trẻ cho rằng nếu ngồi nguyên ngày thì cũng quá đáng nhưng ngồi vài giờ lại là chuyện thường.

“Tôi vào quán, trả tiền nước và những dịch vụ đi kèm như wifi, điện, nước,… là quán tự cung cấp miễn phí để phục vụ và giữ chân khách. Vì miễn phí thì tôi xài chứ có xin xỏ hay ăn cướp của ai đâu. Chủ quán than vãn rồi trách cứ thì vô lý quá…”, H.N.G.P (sinh viên Trường ĐH Công nghệ thông tin TP.HCM) chia sẻ.

Không tán thành với việc ngồi nguyên ngày ở quán và chỉ gọi một ly nước, nhưng Lâm Gia Kỳ (cựu sinh viên Trường ĐH Khoa học Huế) cũng cho rằng nếu chủ quán phản ứng và cho rằng khách vô ý thức thì cũng không đúng: “Vì khách vào quán cũng đã trả tiền nước, trong tiền nước có các chi phí dịch vụ khác.

Mà kinh doanh chuyện lời hay lỗ đâu thể phụ thuộc vào những người khách ngồi lỳ ở quán này. Thường mình vào quán nếu ngồi quá lâu mình cũng ngại và gọi thêm nước. Nhưng thật tâm vì mình thấy ngại nên mới vậy, chứ còn không mua thêm nữa thì cũng đâu có sao”.

“Buôn bán thì phải có người này người kia, nhiều khi cũng nhờ những bạn ngồi lỳ này mà biết đâu quán sẽ có khách hơn. Vì thường người ta sẽ thích đến những quán có đông khách, chứ quán vắng tanh cũng chẳng ai muốn vào.

Mình nghĩ cái gì cũng có hai mặt lợi hại, chứ cứ nói hại hết thì sao được. Nói chung nghĩ tích cực thì mọi chuyện đều tích cực cả”, Nguyễn Thị Tường Vi (sinh viên Trường ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM) chia sẻ.

Trong ngành nhà hàng, đôi khi phải “miễn phí” thì mới có lợi nhuận

Đã bao giờ bạn tự hỏi tại sao doanh nghiệp lại chấp nhận bán lỗ một vài món hàng hay thậm chí là miễn phí cho khách chưa? Nếu họ bán lỗ thì làm sao có thể tồn tại được?

Trên thực tế, đa số các công ty bán nhiều loại hàng và để tồn tại, họ không nhất thiết phải tính giá bán của từng mặt hàng cao hơn chi phí sản xuất. Doanh nghiệp chỉ cần đảm bảo rằng tổng doanh thu của tất cả các mặt hàng bán ra bằng hoặc cao hơn tổng chi phí tương ứng.

Như vậy nếu giá tiền các món khai vị, tráng miệng và các món khác đảm bảo mức lợi nhuận biên đủ nhiều thì nhà hàng có thể miễn phí nước lọc mà vẫn tồn tại được.

Thế nhưng tại sao nhà hàng lại phải miễn phí nước lọc? Điều này không phù hợp với logic về cạnh tranh hoàn hảo, theo đó khách hàng phải trả toàn bộ chi phí cho bất cứ hàng hóa hay dịch vụ tăng thêm nào họ mua.

Thực tế thì cạnh tranh không bao giờ hoàn hảo. Trong ngành nhà hàng cũng như nhiều nghề khác, chi phí trung bình để phục vụ mỗi khách hàng tỉ lệ nghịch với số lượng khách được phục vụ. Càng đông khách thì chi phí để phục vụ càng rẻ và họ sẽ có càng nhiều lợi nhuận trên mỗi hóa đơn hơn khi đông khách.

Khi không có nhà hàng nào cung ứng nước lọc miễn phí thì chi nhánh nào làm điều đó sẽ thu hút được nhiều khách hơn, qua đó tăng lợi nhuận bởi chi phí phát sinh thêm cho mỗi lần thêm nước miễn phí là không đáng kể.

Để hình thức khuyến mãi này đạt hiệu quả, lợi nhuận nhà hàng thu được từ các bữa ăn bán được thêm phải cao hơn chi phí tiền nước lọc miễn phí cho khách. Vì lợi nhuận biên của nhà hàng trên các bữa ăn tăng thêm thường lớn hơn chi phí phát sinh do miễn phí nước lọc nên tổng lợi nhuận của nhà hàng sẽ tăng.

Đến tận đây chắc chắn bạn sẽ hỏi nếu các nhà hàng đều thêm nước miễn phí thì điều gì sẽ xảy ra?

Đúng vậy, nếu các nhà hàng đều thêm nước miễn phí thì số lượng khách mỗi nơi sẽ chẳng thay đổi so với khi chưa áp dụng khuyến mãi. Vì lợi nhuận biên trong ngành kinh doanh nhà hàng thường ít nên việc miễn phí nước lọc có vẻ sẽ gây lỗ cho nhiều nhà hàng.

Tuy nhiên điều này chỉ xảy ra khi nhà hàng vẫn giữ nguyên giá các loại đồ uống hay món ăn khác. Thay vì bù đắp lợi nhuận qua gia tăng số lượng khách, nhà hàng sẽ tăng giá chút ít các đồ uống và món ăn khác. Vậy là dù lượng khách có thể không tăng theo lý thuyết nhưng nhà hàng vẫn đảm bảo được lợi nhuận khi thêm nước lọc miễn phí.

Trên thực tế, nhiều thực khách sẵn sàng chi thêm một khoản nhỏ cho các đồ uống khác để cảm thấy thoải mái gọi thêm nước lọc miễn phí. Khi phong trào khuyến mãi nước lọc lắng xuống, nhà hàng vẫn có thể duy trì chương trình này để thu hút khách mà không sợ lỗ.

Bên cạnh đó, không phải thực khách nào cũng uống quá nhiều nước lọc miễn phí và đa số thường gọi thêm đồ. Vậy là nếu không quá 10% chỉ gọi nước lọc miễn phí thì nhà hàng gần như chắc chắn sẽ có lời.

Hãy cư xử với “thượng đế” thật tế nhị

Ở Singapore có một điều khá thú vị. Khi khách hàng vào một tiệm thức ăn nhanh, ở đó cũng có những bạn học sinh đang đọc sách hoặc làm việc. Bên cạnh đó sẽ thấy một tấm bảng với dòng chữ: “Chúng tôi khuyến khích bạn đọc sách, học tập ở đây nhưng xin bạn hãy nhường chỗ cho những vị khách muốn thưởng thức bữa ăn khi quán đông nhé”.

Một cách hết sức tế nhị và làm hài lòng cả đôi bên. Tại sao chúng ta không thử áp dụng như vậy thay vì tranh cãi vì sự ích kỷ của cả người bán lẫn người mua?

Tham khảo: Thanh niên, Trí thức trẻ