Toshiba đã chấp nhận lời đề nghị mua lại từ Japan Industrial Partners với giá 15,3 tỷ USD, khi tập đoàn điện tử huyền thoại của Nhật Bản này liên tục gặp nhiều khó khăn.
Theo Nikkei, hội đồng quản trị của Toshiba đã phê duyệt một đề nghị mua lại trị giá khoảng 2 nghìn tỷ yên (15,3 tỷ USD) vào ngày 23/3, từ một nhóm do công ty cổ phần tư nhân trong nước do Japan Industrial Partners (JIP) dẫn đầu.
Động thái này có thể là một hướng giải quyết sau nhiều năm hỗn loạn tại Toshiba, với hàng loạt vụ bê bối khiến công ty Nhật Bản gặp khó khăn và dẫn đến quyết định bán lại.
Ban lãnh đạo của Toshiba, chính phủ Nhật Bản và tỷ lệ lớn các cổ đông nước ngoài có tiếng nói đã mâu thuẫn về tương lai của công ty. Trong khi các nhà đầu tư tìm cách tối đa hóa lợi nhuận, thì nhà nước lại ưu tiên giữ những công nghệ bí mật khỏi tay nước ngoài.

Theo Bloomberg, một nhóm các nhà đầu tư nổi tiếng đã nhìn thấy cơ hội và mong muốn nắm cổ phần của Toshiba, làm nổi bật tình hình cũng như biến công ty này thành một trường hợp thử nghiệm cho quản trị doanh nghiệp Nhật Bản. Họ bao gồm Elliott Management, Oasis Management và 2 quỹ có trụ sở tại Singapore, bao gồm Effissimo Capital Management và 3D Investment Partners.
Trong khi đó, một số công ty cổ phần tư nhân lớn nhất thế giới đã xem xét đưa ra đề nghị mua lại, bao gồm Bain Capital, CVC Capital Partners và KKR & Co.
Hoạt động kinh doanh điện hạt nhân của Toshiba được coi là quan trọng đối với an ninh quốc gia. Nó liên quan đến việc ngừng hoạt động nhà máy điện nguyên tử Fukushima Dai-ichi, bị phá hủy trong thảm họa động đất – sóng thần vào năm 2011. Điều này khiến chính phủ Nhật Bản khó chấp nhận chuyển giao quyền sở hữu cho một công ty nước ngoài.

Nếu thỏa thuận thành công, đây sẽ là một trong những thương vụ lớn nhất châu Á trong năm nay, giữa thời điểm khối lượng giao dịch đã giảm mạnh. Nó cũng trở thành một trong những thương vụ mua lại cổ phần tư nhân lớn nhất từ trước đến nay ở Nhật Bản.
Tuy vậy, con đường dẫn đến sự chấp nhận của hội đồng quản trị không diễn ra dễ dàng và đang đối mặt với sự chậm trễ. Theo Bloomberg, nhóm do JIP dẫn đầu phải đối mặt với một số khó khăn trong vấn đề tài chính, khi các ngân hàng trở nên thận trọng hơn với việc cấp vốn cho những thương vụ giao dịch lớn.
Trong 8 năm qua, Toshiba đã phải vật lộn với nhiều khó khăn, bắt đầu từ một vụ bê bối về kế toán vào năm 2015. Vấn đề này đã tàn phá lợi nhuận và dẫn đến việc tái cấu trúc toàn công ty. Sau đó, các nhà đầu tư và giám đốc điều hành đã xung đột về tương lai của Toshiba.
Đầu năm ngoái, các cổ đông đã từ chối đề xuất của ban lãnh đạo về việc chia công ty thành hai, được đưa ra như một giải pháp thay thế cho việc bán tập đoàn.
Tuy vậy, sự thất bại của kế hoạch này đã thúc đẩy việc tìm kiếm các lựa chọn chiến lược cho tương lai của Toshiba, bao gồm cả khả năng bán lại. JIP đã được chọn là nhà thầu ưu tiên vào tháng 10/2022.
Nhìn lại lịch sử hình thành và phát triển của Toshiba
Toshiba được thành lập vào năm 1939 dưới tên Tokyo Shibaura Electric K.K. qua sự hợp nhất của Shibaura Seisaku-sho (thành lập năm 1875) và Tokyo Denki (thành lập năm 1890).

1873 – 1890: THÀNH LẬP TOSHIBA
– Năm 1873, Bộ Kỹ thuật, chịu trách nhiệm thúc đẩy hiện đại hóa Nhật Bản, đã ủy quyền cho Hisashige Tanaka phát triển thiết bị điện báo.
– Năm 1878, Ichisuke Fujioka đã phát triển đèn hồ quang đầu tiên của Nhật Bản khi đang học tại Đại học dưới sự giám hộ của giáo sư William Ayrton.
– Vào thời điểm đó, Nhật Bản đã phải nhập khẩu tất cả các loại đèn điện của mình. Fujioka thành lập Hakunetsu-sha Co., Ltd. vào năm 1890 để sản xuất bóng đèn tại Nhật Bản.

1891 – 1931: TĂNG TRƯỞNG
– Hai công ty đi tiên phong trong việc phát triển thiết bị điện tại Nhật Bản. Tanaka Engineering Works đã tạo ra một máy phát điện tuabin chạy bằng bánh xe nước và Hakunetsu-sha đã phát triển một máy phát vô tuyến.
– Năm 1921, Tokyo Denki (Công ty Điện lực Tokyo; tên được đổi từ Hakunetsu-sha năm 1899) đã phát minh ra bóng đèn điện cuộn kép, sau đó được công nhận là một trong sáu phát minh vĩ đại trong lịch sử công nghệ bóng đèn.

1932 – 1939: THIẾT BỊ ĐIỆN TÍCH HỢP
– Vào những năm 1930, chính phủ Nhật Bản đã đưa ra lệnh cấm sản xuất thiết bị gia dụng để bảo tồn nguồn cung cấp sắt thép quan trọng cho nỗ lực chiến tranh. Thời kỳ khó khăn đã đến.
– Là đồng thành viên của Mitsui zaibatsu, dẫn đầu bởi Ngân hàng Mitsui, Shibaura Seisaku-sho và Công ty Điện Tokyo nắm giữ cổ phần chéo và hợp tác trong một số lĩnh vực. Hai công ty sáp nhập vào năm 1939 để thành lập Tokyo Shibaura Denki (Tokyo Shibaura Electric Co., Ltd.).

1940 – 1956: XUẤT KHẨU
– Khi chiến tranh gia tăng, công ty phát triển nhanh chóng bằng cách điền vào các đơn đặt hàng của nhà nước cho radio, ống chân không và các vật tư quân sự khác, và cũng sản xuất máy phát điện.
– Công ty ban đầu tập trung vào máy móc điện hạng nặng và sau đó quay trở lại sản xuất các thiết bị điện nhỏ hơn khi quá trình tái thiết tiến triển. Các công ty con bán hàng mới được thành lập để tăng cường khả năng bán hàng và xuất khẩu sang Đông Nam Á bắt đầu.

1957 – 1972: HỒI SINH
– Nền kinh tế Nhật Bản đã bùng nổ vào nửa sau của những năm 1950, dẫn đến sự tăng trưởng nhanh chóng trong các ngành công nghiệp máy móc, điện tử và truyền thông hạng nặng.
– Doanh thu và lợi nhuận tăng nhanh khi Toshiba tạo ra các sản phẩm mới, phát triển công nghệ ban đầu, mở rộng các nhà máy hiện có và xây dựng các cơ sở sản xuất mới.
– Các công ty con bán hàng và sản xuất ở nước ngoài được thành lập để phát triển kinh doanh quốc tế.

1973 – 1983: CỦNG CỐ NĂNG LỰC
– Cuộc suy thoái kinh tế sau cuộc khủng hoảng dầu mỏ đầu tiên vào năm 1973 đã khiến Toshiba đầu tư mạnh hơn vào R&D, lý do là lợi nhuận là nguồn sức sống của công ty trong khi công nghệ là động lực thúc đẩy phát triển kinh doanh.
– Tổ chức R&D mở rộng và chi tiêu R&D cao hơn đã dẫn đến nhiều công nghệ mới đầu tiên trên thế giới hoặc đầu tiên ở Nhật Bản. Các sáng kiến khác để cải tiến công nghệ sản xuất, duy trì chất lượng cao, tiết kiệm nhân công và rút ngắn thời gian giao hàng đã góp phần vào lợi nhuận cao hơn đáng kể.

1984 – 1999: ĐỔI TÊN
– Năm 1984, mẫu viết tắt “Toshiba” thay thế Tokyo Shibaura Denki làm tên chính thức của công ty (bằng tiếng Anh, “Tập đoàn Toshiba” được thông qua vào năm 1983).
– Năm 1990 đã khiến Toshiba áp dụng cách tiếp cận “tập trung và lựa chọn” để đạt được sự tăng trưởng bền vững.
Năm 1999, Toshiba giới thiệu hệ thống công ty nội bộ, tạo ra 8 công ty nội bộ. Quyền được giao cho các công ty này để cho họ quyền tự chủ lớn hơn.

2000 ĐẾN NAY: SẢN PHẨM – DỊCH VỤ
– Toshiba tiếp tục tập trung vào việc tái cấu trúc các doanh nghiệp để củng cố cơ sở thu nhập của họ trong khi tìm cách chuyển đổi cơ cấu kinh doanh tổng thể của mình bằng cách nhắm mục tiêu vào các lĩnh vực tăng trưởng và các doanh nghiệp mới nổi.
– Mục đích là để trở thành một ứng cử viên toàn cầu thậm chí còn mạnh mẽ hơn bằng cách theo đuổi cách tiếp cận “tập trung và lựa chọn” trong khi tạo ra các sản phẩm và dịch vụ số 1 thế giới có tính cạnh tranh về chi phí và thu hút khách hàng.

Theo Zingnews, Tổng hợp