Chuông cảnh báo suy thoái đang vang lên. Điều đó có nghĩa đã đến lúc cần phải có một cái nhìn sâu sắc về tình hình tài chính, đồng thời giữ một cái đầu lạnh trước thời cuộc.
Các chuyên gia tài chính cá nhân và nhà kinh tế nói với Insider rằng chúng ta dễ bị hoảng sợ và mắc sai lầm hơn với tiền của mình khi kinh tế suy thoái.
Giáo sư Dan Ariely, một nhà kinh tế học hành vi tại Đại học Duke, cho biết mọi người có tâm lý bầy đàn trong thời kỳ suy thoái, tư duy khan hiếm cũng khiến họ nghĩ rằng mọi thứ tồi tệ hơn thực tế.
Ariely nói: “Khi mọi thứ không chắc chắn, mọi người rất khó để suy nghĩ chính xác. Những cuộc suy thoái đều ảnh hưởng tới những người không chắc chắn và luôn sợ hãi”.
Yếu tố sợ hãi
Các nhà kinh tế của Bloomberg cho biết gần đây họ nhận thấy 100% khả năng xảy ra suy thoái vào năm 2023. Cuối tháng 10 vừa qua, Giám đốc điều hành Goldman Sachs, David Soloman, cho biết nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với một đợt suy thoái kéo dài.
Các chuyên gia cho biết suy thoái hay đúng hơn là sợ hãi suy thoái gây ra cảm giác tuyệt vọng về tài chính. Những cảm giác này có thể bị ảnh hưởng bởi tin tức xấu về nền kinh tế rộng lớn hơn.
Dấu hiệu suy thoái thường đi trước bởi sự sụt giảm của thị trường chứng khoán. Điều này đè nặng lên tâm trí các nhà đầu tư. Thực sự, chỉ số S&P 500 đã mất 20% giá trị trong năm nay.
Ramit Sethi, người sáng lập I Will Teach You To Be Rich – một trang web giáo dục về đầu tư và quản lý tài chính – cho biết khách hàng của ông thường bị ảnh hưởng bởi tin tức về nền kinh tế vĩ mô hơn là những gì đang xảy ra với tài chính của chính họ.
“Mọi người nhìn vào các tiêu đề trong tin tức, họ nhìn những gì bạn bè đang nói về và điều đó tạo ra cái nhìn của họ về thế giới. Đó là lý do tại sao tôi đang nhận được nhiều câu hỏi hơn bao giờ hết về lạm phát”, ông nói.
Sethi khuyên mọi người nên tập trung vào kế hoạch tài chính dài hạn hơn là những tiêu đề tiêu cực.
Chad Rixse, Giám đốc kế hoạch tài chính của Forefront Wealth Partners, cho biết mọi người có thể bị ảnh hưởng về mặt tinh thần khi tài sản của họ sụt giảm đáng kể và hành động phi lý trí để bảo vệ những gì còn lại, mặc dù thị trường chứng khoán và nền kinh tế đều có tính chu kỳ.
Ariely nói: “Nếu chúng tôi muốn mọi người phản ứng tốt với suy thoái kinh tế, họ cần cảm thấy được trao quyền để đưa ra quyết định đúng đắn. Và nếu mọi người cảm thấy mất kiểm soát, điều đó sẽ không chỉ có tác động kinh tế mà còn tác động lớn đến tâm lý”.
Giữ cái đầu lạnh
Jeremy Schneider, người sáng lập trang web huấn luyện tài chính Personal Finance Club, cho biết đối với hầu hết mọi người, chuẩn bị cho một cuộc suy thoái giống như chuẩn bị cho một cơn bão.
“Với tình hình hiện tại, hãy làm những điều tương tự mà bạn làm trong thời kỳ tài chính tốt. Thiết lập một khuôn khổ tài chính tốt bằng cách trả hết nợ không thế chấp, tiết kiệm một quỹ khẩn cấp 3-6 tháng. Nếu công việc của bạn có thể bị ảnh hưởng bởi suy thoái kinh tế, hãy tiết kiệm nhiều hơn”.
Nếu bạn không tự tin về tài chính của mình, đã đến lúc bắt đầu xây dựng quỹ khẩn cấp thông qua thói quen tiết kiệm và chi tiêu mới, các chuyên gia khuyên. Đây là những thói quen tốt không phụ thuộc vào tình trạng của nền kinh tế.
Sethi nói rằng việc lập kế hoạch đối diện với suy thoái hiệu quả cũng giống như việc nuôi dạy con cái tốt.
“Một phụ huynh tự tin có được điều này thông qua năng lực. Họ đã học, họ đã thực hành, họ hỏi những người khác mà họ tin tưởng cho lời khuyên và sau đó họ kiên định với kế hoạch. Điều đó cũng tương tự với tiền bạc”.
Khi xây dựng quỹ khẩn cấp, các chuyên gia khuyên không nên đầu tư bằng tiền mặt từ quỹ chứng khoán và các nguồn đầu tư khác.
Ông Nikolai Roussanov, Giáo sư tài chính tại Trường Wharton thuộc Đại học Pennsylvania, cho biết các nhà đầu tư thường dễ bị rút tiền đầu tư sớm.
Bà Emilie Bellet, người sáng lập Vestpod – một trang web nhằm nâng cao năng lực tài chính của phụ nữ – cũng cho rằng việc lập quỹ khẩn cấp sẽ giúp bạn có triết lý về tiền của bạn và lý do bạn chi tiêu nó.
“Hãy nghĩ về đồng tiền thực sự có ý nghĩa đối với bạn, giá trị của bạn là gì cũng như mục tiêu tương lai của bạn” – bà Bellet nói, và nhấn mạnh: “Hãy sống thật với chính mình. Đừng chạy theo để có những gì người khác có. Bạn rất dễ bị cuốn vào việc so sánh mình với người khác”.
Theo Zingnews
Tiên tri Warren Buffett bật mí 2 cách “tự vệ” trong bối cảnh lạm phát cao, tiền mất giá
Bối cảnh lạm phát và lời khuyên từ Warren Buffett
Khi nói về đầu tư trong bối cảnh lạm phát cao, vị Tiên tri Xứ sở Omaha Warren Buffett cho rằng một số doanh nghiệp có khả năng thành công hơn các doanh nghiệp khác.
Tại đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2015 của Berkshire Hathaway, khi được hỏi các khoản nắm giữ nào của tập đoàn dễ ăn nên làm ra nhất trong giai đoạn lạm phát cao, Warren Buffett đáp lời: Đó là doanh nghiệp không đòi hỏi được tái đầu tư liên tục vì chi phí vốn sẽ trở nên đắt đỏ hơn khi giá trị đồng tiền giảm.
“Doanh nghiệp tốt nhất trong thời kỳ lạm phát là những doanh nghiệp mà bạn mua một lần và sau đó không phải tiếp tục đầu tư vốn”, nhà huyền thoại đầu tư này cho biết.
Đồng thời ông nói thêm “bất kỳ doanh nghiệp nào đòi hỏi phải tái đầu tư vốn lớn thường hoạt động khá tệ trong bối cảnh lạm phát và thường là doanh nghiệp không nên rót tiền vào”. Các doanh nghiệp như tiện ích hoặc đường sắt “đốt tiền ngày càng nhiều” và không có sinh lợi bằng, ông lý giải.
Vị Tiên tri Xứ Omaha ưa thích sở hữu các công ty có mối liên kết với mọi người. Thay vào đó, “thương hiệu là thứ tuyệt vời để sở hữu trong bối cảnh lạm phát cao”, ông Warren Buffett nói, trong đó bao gồm các thương hiệu như See’s Candy mà Berkshire sở hữu từ năm 1972.
Dĩ nhiên, hầu hết các nhà đầu tư thông thường không có khả năng mua toàn bộ doanh nghiệp, nhưng họ có thể mua cổ phiếu mà họ thích. Sở hữu một phần của “doanh nghiệp tuyệt vời” sẽ mang lại thành quả tốt vì cho dù điều gì xảy ra với giá trị đồng USD, sản phẩm của doanh nghiệp đó vẫn có nhu cầu, ông nói trong năm 2009.
Warren Buffett cũng nói rằng sở hữu bất động sản trong thời kỳ lạm phát cũng là khoản đầu tư khá ổn vì nhà đầu tư chỉ chi ra một lần và còn có thêm lợi ích gia tăng từ khả năng bán lại.
“Nếu bạn có thứ gì đó hữu ích cho người khác, vật đó có xu hướng được định giá theo giá trị thay thế, vì vậy nhà đầu tư bất động sản thực sự nhận được cú hích từ lạm phát”.
Tuy vậy, ông tin rằng động thái tốt nhất với nhà đầu tư thông thường không phải là chọn từng cổ phiếu riêng lẻ, mà là đầu tư vào các quỹ chỉ số chi phí thấp – vốn có rủi ro thấp hơn rất nhiều.
Theo đó, trong một lá thư gửi các cổ đông của Berkshire năm 1981,Warren Buffett nhấn mạnh hai đặc điểm khiến một doanh nghiệp thích nghi tốt với môi trường lạm phát: một là khả năng tăng giá dễ dàng, hai là khả năng thực hiện nhiều hoạt động kinh doanh hơn mà không phải mất quá nhiều chi phí.
Nói cách khác, hãy đặt mục tiêu đầu tư vào các doanh nghiệp áp dụng mô hình sở hữu ít tài sản (asset-light business) và nắm quyền định giá sản phẩm/dịch vụ.
Nếu xét theo tiêu chí trên của Warren Buffett, ba tập đoàn toàn cầu và tài sản đặc biệt dưới đây có thể là lựa chọn phù hợp.
Nike
Nike là tập đoàn sản xuất giày và các sản phẩm thể thao ở quy mô toàn cầu, sở hữu số lượng lớn các khách hàng trung thành.
Khách hàng sẵn sàng trả nhiều tiền cho các sản phẩm có chữ ký của các vận động viên nổi tiếng như LeBron James và Michael Jordan.
Bất chấp áp lực lạm phát, Nike tiếp tục tăng biên lợi nhuận gộp và đạt lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu ổn định ở mức hơn 30%.
Công ty cũng đang đẩy mạnh mô hình kinh doanh trực tuyến, phục vụ trực tiếp khách hàng cuối như một cách để giảm bớt chi phí ở các khâu trung gian.
Ban lãnh đạo tin rằng doanh số bán hàng trực tuyến có thể tiếp tục tăng từ 20% doanh thu hiện tại lên khoảng 40% vào năm 2025. Mức tăng trưởng này có thể diễn ra sớm nhất trong năm tới.
Điều đáng ngạc nhiên hơn là, biên lợi nhuận của Nike có thể tiếp tục tăng ngay cả khi chi phí hoạt động lên cao do lạm phát. Cho đến nay, cổ phiếu của Nike đã tăng khoảng 19% vào năm 2021.
Apple
Nhu cầu đối với về các sản phẩm chất lượng cao và giá cũng đắt tương xứng Apple đang tăng lên trên toàn cầu, mang lại mức lợi nhuận cao cao cho Apple.
Bản sắc thương hiệu mạnh mẽ, thân thiện với người dùng và một loạt các sản phẩm kết nối trong một hệ sinh thái độc đáo là những thuộc tính mạnh mẽ của Apple và chúng sẽ không bị biến mất nhanh chóng.
Khách hàng khó có thể thoát khỏi sự phụ thuộc vào hệ sinh thái của Apple. Điều đó mang lại cho gã khổng lồ công nghệ nhiều quyền tự do hơn trong việc định giá sản phẩm và dịch vụ khi lạm phát tăng đột biến.
Các con chip M1 mới nhất của công ty sẽ dần thay thế các CPU của Intel trong mọi máy Mac, nhấn mạnh cam kết của Apple đối với sự đổi mới không ngừng.
Mặt khác, không thể phủ nhận khả năng của Apple trong việc chuyển chi phí tăng cao do lạm phát lên người dùng mà doanh số không bị sụt giảm.
Apple hiện chiếm 40% danh mục đầu tư của Berkshire Hathaway do hiệu quả kinh doanh và lợi nhuận tiếp tục tăng qua tất cả các chu kỳ kinh tế. Tính đến nay, cổ phiếu của Apple đã tăng khoảng 13% và giao dịch ở mức gần 150 USD/cổ phiếu.
Levi Strauss
Là người dẫn đầu trong thị trường đồ denim (đồ jeans), Levi Strauss đã tăng trưởng mạnh mẽ bất chấp lạm phát do sở hữu một mô hình kinh doanh linh hoạt, cho phép ban lãnh đạo phát triển doanh nghiệp mà không phải hy sinh quyền định giá sản phẩm.
Trong quý gần đây nhất, doanh thu của Levi tăng 41% trong khi tỷ suất lợi nhuận gộp điều chỉnh cải thiện 390 điểm cơ bản lên 57,5%.
Trên thực tế, ban lãnh đạo cua Levi đã chủ động bắt đầu điều chỉnh giá theo lạm phát từ năm 2020.
Công ty cũng có nguồn nguyên liệu thô từ 24 quốc gia khác nhau. Việc đa dạng hóa chuỗi cung ứng này mang lại cho Levi sự linh hoạt trong thời kỳ khủng hoảng.
Cổ phiếu của Levi tăng hơn 30% vào năm 2021.
Trùm cuối: đất nông nghiệp
Warren Buffett từng nói rằng ông muốn nắm giữ các loại cổ phiếu mãi mãi. Nhưng mãi mãi là một khoảng thời gian dài, và việc không bao giờ bán cổ phần chưa chắc đã là quyết định khôn ngoan khi các công ty trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm khác nhau.
Nhưng có thể có một loại tài sản chiến thắng lạm phát và nên sở hữu mãi mãi. Tại Mỹ, đó có thể là đất nông nghiệp. Dù giá tiêu dùng tăng nhanh hay cao đến đâu, mọi người vẫn cần ăn. Và điều xảy ra đúng như vậy khi người bạn tốt của Warren Buffett, Bill Gates, là chủ sở hữu đất nông nghiệp tư nhân lớn nhất nước Mỹ.
Ngày nay, có nhiều cách để đầu tư vào đất nông nghiệp, như cho thuê canh tác, tự làm nông nghiệp sạch, xây dựng trang trại kết hợp với du lịch… tùy theo điều kiện thực tế và pháp luật cho phép.
Tại Mỹ, nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể góp vốn qua các nền tảng trực tuyến. Nhờ đó, họ có thể kiếm được thu nhập bằng tiền mặt từ phí cho thuê và bán cây trồng. Và tất nhiên, nhà đầu tư cũng sẽ được hưởng lợi rất nhiều khi giá đất tăng.
Tại Việt Nam, đất nông nghiệp là loại tài sản có giá trị lớn và bền vững theo tiêu chí của Warren Buffett, khi nông nghiệp xanh đang là mục tiêu được nhiều tập đoàn lớn trong nước theo đuổi.
Đồng thời, các hoạt động du lịch gắn liền với nông nghiệp đang là xu hướng mới của du lịch và nghỉ dưỡng hiện đại, mang lại nguồn lợi suất lớn và đa dạng danh mục đầu tư cho chủ sở hữu trong bối cảnh lạm phát trên đà tăng.
Warren Buffett từng nói với CNBC rằng đối với những người tìm cách xây dựng khoản tiết kiệm cho hưu trí, quỹ chỉ số là “khoản đầu tư hợp lý nhất trong mọi thời điểm”.
Huyền thoại Warren Buffett khuyên nhủ: “Hãy mua quỹ chỉ số mô phỏng S&P 500 có chi phí thấp. Kiên định mua trong thời kỳ kinh tế thịnh vượng lẫn khó khăn, đặc biệt là trong lúc khó khăn”.
Hai cách chống lạm phát tốt nhất theo quan điểm của Warren Buffett
Khi lạm phát cao, mỗi cá nhân đều không tránh khỏi ảnh hưởng của sự tăng giá. Tuy nhiên, theo nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett, có hai cách để mỗi người có thể “tự vệ” trước lạm phát.
Theo trang CNBC, hồi năm 2009, khi kinh tế thế giới vừa thoát khỏi cuộc suy thoái do khủng hoảng tài chính gây ra, Warren Buffett nói rằng cách tốt nhất một người có thể làm để chống lại lạm phát là rèn luyện kỹ năng và nỗ lực làm việc trở thành người giỏi nhất trong lĩnh vực của mình.
“Nếu bạn là giáo viên giỏi nhất, nếu bạn là bác sỹ phẫu thuật giỏi nhất, nếu bạn là luật sư tốt nhất, bạn sẽ có được phần của mình trong miếng bánh kinh tế quốc gia, cho dù giá trị của đồng tiền có thế nào đi chăng nữa”, Buffett – khi đó 78 tuổi – phát biểu.
Nói cách khác, giỏi chuyên môn sẽ đảm bảo rằng bạn sẽ nhận được phần xứng đáng của mình, cho dù có điều gì xảy ra với giá trị đồng tiền. Cuối cùng, Buffett nhấn mạnh rằng “cách tốt nhất là đầu tư vào bản thân bạn”.
Một cách tốt nữa để chống lạm phát, theo “nhà tiên tri xứ Omaha” là sở hữu một phần của “một công ty tuyệt vời”, bởi cho dù có điều gì xảy ra với giá trị đồng tiền, xã hội vẫn có nhu cầu đối với sản phẩm của công ty đó.
Buffett dùng việc nắm cổ phần trong hãng nước giải khát Coca-Cola, một trong những khoản đầu tư của chính ông, để làm ví dụ: “Nếu bạn sở hữu công ty Coca-Cola, trong 20 năm nữa, 50 năm nữa kể từ bây giờ, bạn sẽ được hưởng một phần nhất định sức lao động của người khác trong sản phẩm của công ty. Phần đó không bao giờ thay đổi cho dù mức giá sản phẩm có như thế nào”, vì mọi người vẫn sẽ bỏ tiền mua sản phẩm mà họ thích.
Nhưng thay vì chọn một công ty riêng lẻ để rót vốn, nhà đầu tư có thể xem xét đầu tư vào các quỹ chỉ số (index fund) có chi phí thấp. Cách làm này có mức độ rủi ro thấp hơn nhiều.
Chính Buffett từ lâu đã khuyến nghị nhà đầu tư rót tiền vào các quỹ chỉ số – là những quỹ nắm tất cả các cổ phiếu trong một chỉ số nên tự động đa dạng hoá. Chẳng hạn, chỉ số S&P 500 có những công ty lớn như Apple, Coca-Cola và Google.
Trước đây, Buffett từng nói với CNBC rằng đối với những người đang muốn tiết kiệm tiền để chuẩn bị cho lúc hưu trí, các quỹ chỉ số với mức độ đa dạng hoá cao “là hợp lý nhất ở bất kỳ thời điểm nào”.
“Liên tục mua chứng chỉ của một quỹ chỉ số S&P 500 có chi phí thấp”, Buffett khuyến nghị vào năm 2017. “Duy trì việc mua này cả khi thị trường tăng và giảm, nhất là những khi giảm”.
Tổng hợp
Xem thêm bài liên quan
- Shark Bình: Đây là kiểu người sẽ giàu lên trong lạm phát và 3 lời khuyên để đứng vững trước thời bão giá
- Tỷ phú Lý Gia Thành “mách nước” giúp người trẻ thoát nghèo: Thu nhập 7 triệu vẫn có thể mua nhà và xe sau 5 năm
- “Bậc thầy tài chính” Trần Thanh Tân: Đời người không cần đến 100 tỷ, đôi khi chỉ 5 tỷ thôi bạn cũng có thể sống cả đời