Cách dùng người tuyệt đỉnh của “vua nợ” Nhật Bản sáng lập Panasonic: Hãy đối xử với một người lao công như với một CEO!

Nhà sáng lập đế chế Panasonic Konosuke Matsushita nhờ triết lý kinh doanh cùng thuật dùng người từ tâm, ông đã trở thành huyền thoại kinh doanh của xứ sở mặt trời mọc.

Báo Thời đại Mỹ bình luận: “Trong giới doanh nghiệp Nhật Bản, cái tên Konosuke Matsushita luôn là một mê lực, điều này có liên quan đến sự kiệt xuất trong kinh doanh của ông. Do vậy ông xứng đáng với danh xưng Ông thần quản lý, vị thần kinh doanh”.

Konosuke Matsushita là một trong những doanh nhân huyền thoại của Nhật Bản. Tạp chí Time từng ví ông là sự kết hợp giữa Henry Ford và Horatio Alger. Matsushita còn nổi tiếng với triết lý kinh doanh “nước máy”: “Sứ mệnh của nhà sản xuất là tạo ra nhiều sản phẩm giá rẻ, chất lượng tốt và làm cho quốc gia thịnh vượng” và là người luôn theo đuổi phương châm, dù khủng hoảng kinh tế trầm trọng đến đâu, cũng không cắt giảm hay sa thải bất kỳ nhân viên nào. 

Sinh ra trong một gia đình phú nông, các anh chị em mắc bệnh hiểm nghèo nhưng không có tiền chạy chữa nên lần lượt qua đời. Tất cả tình thương và kỳ vọng của gia đình đặt lên vai của Konosuke Matsushita. Từ năm 9 tuổi, Matsushita theo cha đến Osaka và làm việc cho một lò than và sau đó là một cửa hàng bán xe đạp. Cha của Matsushita mong rằng, môi trường làm công khắc nghiệt sẽ rèn luyện cho ông những khả năng có ích cho con đường kinh doanh sau này.

Năm 17 tuổi, Matsushita đến làm cho một công ty cơ điện do bị hấp dẫn bởi ngành công nghiệp này. Sau 7 năm làm việc, Matsushita quyết định thành lập công ty cho riêng mình với xuất phát điểm là sản xuất đui đèn cải tiến. Công ty ban đầu có tên Công ty Chế Tác dụng cụ cơ điện Matsushita – tiền thân của Công ty điện khí Matsushita sau nay.

Miếng bít tết của ‘vua nợ’

Konosuke Matsushita (1894 – 1989) là nhà sáng lập Panasonic, là một trong những doanh nhân huyền thoại nhất Nhật Bản. Tạp chí Time từng ví ông là sự kết hợp giữa Henry Ford và Horatio Alger. Ông còn nổi tiếng với phương châm, dù khủng hoảng kinh tế trầm trọng đến đâu, cũng không cắt giảm hay sa thải bất kỳ nhân viên nào.

Ông từng bị coi là “vua nợ” nước Nhật vì công ty liên tục đối mặt với khủng hoảng, không ít lần đứng trên bờ vực phá sản. Thế nhưng, nhờ triết lý kinh doanh thông thái cũng như sự kiên trì, bền bỉ, ông đã cùng công nhân viên tạo ra một doanh nghiệp Panasonic lẫy lừng như ngày nay.

Một lần nọ, ông mời một số người bạn tới dùng bữa tối tại nhà hàng, cùng nhau gọi món bít tết thượng hạng. Tất cả bạn bè của ông đều ăn hết suất của mình và xuýt xoa khen ngon. Thế nhưng, chỉ có Matsushita là để thừa đồ ăn khá nhiều, khiến quản lý nhà hàng vô cùng lo lắng. Anh ta sợ rằng món bít tết có vấn đề gì đó khiến nhà sáng lập Panasonic không hài lòng.

Nào ngờ, khi thanh toán hóa đơn, Matsushita đã trực tiếp nói chuyện với đầu bếp đi qua rằng: “Món bít tết rất ngon, nhưng do tôi ăn kém nên tôi đã không dùng hết”. Ông còn cẩn thận dặn dò đầu bếp đừng lo lắng gì, vì nó không liên quan tới chất lượng miếng bít tết, và hy vọng quản lý cũng không đổ lỗi cho chính mình. Khi nghe điều đó, người đầu bếp lẫn quản lý vô cùng xúc động, cúi đầu để bày tỏ sự cảm kích với ông.

Có câu nói rằng, đừng bao giờ nghĩ rằng người khác tôn trọng bạn nghĩa là bạn đã vượt qua họ. Ta nên biết rằng chính vì sự vượt trội của người khác mà họ tôn trọng ta. Là một trong những doanh nhân vĩ đại nhất Nhật Bản, nhưng Konosuke Matsushita đối xử bình đẳng với tất cả mọi người, không coi thường bất kỳ ai về địa vị xã hội của mình.

Ở công ty, ông cũng nhắc nhở mọi người rằng, chúng ta bình đẳng như nhau, hãy đối xử với một người lao công như đối xử với một CEO. Chỉ khi ta có thể tôn trọng những người có địa vị thấp hơn thực lòng, khi đó ta mới được coi là vĩ đại.

Hãy học cách đối xử với người lao công như với CEO!

Tiệm bánh nọ rất nổi tiếng trong vùng, bởi bánh ở đây không chỉ ngon còn có giá cả phải chăng. Một ngày nọ, có người ăn xin ăn mặc rách rưới bước vào tiệm bánh định mua hàng. Khi ấy, những khách hàng xung quanh đều tỏ thái độ khó chịu với người ăn xin, thì vị chủ tiệm lại chào đón ông ta rất nồng nhiệt.

Người ăn xin rút trong túi ra một ít tiền xu, nói nhỏ với chủ tiệm rằng ông muốn mua bánh. Người chủ nghe xong liền chọn một chiếc bánh nhỏ trong rất đẹp mắt từ kệ rồi bán cho người ăn xin kia. Khi ông ta rời đi, chủ tiệm còn cúi đầu cám ơn vì ông đã mua hàng ủng hộ.

Sau đó, người cháu trai của ông chủ tiệm vô cùng bối rối, đã hỏi vì sao ông lại đối xử tốt với người ăn xin thế. Lúc này, ông chủ đáp: “Tiền của ông ấy là tiền ông ấy đi xin từ người khác từng chút một, nó quý hơn tiền của người khác. Sự ủng hộ của ông ấy có nghĩa là ông ấy thực sự yêu thích những chiếc bánh của chúng ta”.

Người cháu tiếp tục: “Vậy tại sao ông lại nhận tiền của ông ấy?”.

Người ông nói: “Ông ấy đến cửa hàng của chúng ta để mua bánh, chúng ta chắc chắn nên tôn trọng ông ấy. Nếu chúng ta không tính tiền cho chiếc bánh, đó sẽ là một sự xúc phạm đối với ông ấy”.

Dưới bàn tay quản lý của ông chủ kia, tiệm bánh này ngày càng nổi tiếng. Trước khi người điều hành nghỉ hưu, tiệm bánh đã trở thành một doanh nghiệp có tiếng.

Hãy học cách đối xử với một người lao công giống như cách bạn đối xử với một CEO. Địa vị không quan trọng, quan trọng là cách đối nhân xử thế. Suy cho cùng, tôn trọng người khác thực chất là tôn trọng chính mình.

Khắc phục tình trạng khủng hoảng việc sử dụng lao động dài hạn.

Từ cuối năm 1929, cơn đại khủng hoảng giới đã bắt đầu ảnh hưởng tới Nhật Bản. Các doanh nghiệp liên tiếp bị phá sản và cơn bão cắt giảm nhân công đã tràn tới toàn Nhật Bản. Các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp vừa và nhỏ đều cắt giảm nhân công mỗi nhà máy khi không có việc. Các khoản nợ của mỗi công ty đều tăng lên.

Vì không nắm được tình trạng suy thoái kinh tế, nên Công ty Điện khí Matsushita đã tích trữ một lượng lớn hàng tồn kho, dẫn đến cảnh hàng hóa tồn đọng quá nhiều. Mọi người trong công ty đều cho rằng không còn cách nào khác ngoài việc hạn chế sản xuất. Tin đồn điều chỉnh cơ cấu đã lan ra cả bên ngoài công ty.

Lúc đó, sức khỏe của Matsushita Konosuke không được tốt nên ông phải dưỡng bệnh tại nhà. Iue Toshio đã tìm tới Matsushita để đề nghị việc cắt giảm nhân viên.

“Để khắc phục tình trạng khó khăn hiện nay thì cách duy nhất là giảm số lượng nhân viên và thu nhỏ quy mô công ty.”

Matsushita lắng nghe, sau đó trả lời một cách cương quyết.

“Việc đó là không thể được! Chúng ta không thể cắt giảm dù chỉ là một nhân viên.”

“Thưa giám đốc…”

“Tình trạng khủng hoảng này có thể chỉ là tình trạng tạm thời. Nếu vậy, làm sao chúng ta có thể sa thải những nhân viên tận tụy với công ty cho đến tận bây giờ? Khi cần thì tuyển, khi muốn thì sa thải, nếu cứ suy nghĩ thiển cận như vậy thì còn ai muốn cống hiến hết mình vì công ty không? Tài sản lớn nhất của công ty phải là nhân viên. Nhà máy thì chỉ cần huy động vốn thì có thể mở rộng nhưng nhân tài thì không thể mua được bằng tiền.”

Khi cần thì tuyển, khi muốn thì sa thải, nếu cứ suy nghĩ thiển cận như vậy thì còn ai muốn cống hiến hết mình vì công ty không?

Matsushita đã nói tiếp rằng:

Trên thế giới này, có ngày Mặt Trời chiếu sáng rực rỡ, nhưng cũng có ngày âm u. Nếu mỗi khi như vậy cử tuyển dụng rồi sa thải thì cuối cùng kết quả sẽ như thế nào? Dù chỉ một người thôi cũng không được đuổi. Tiền công cho nửa ngày làm việc hay nửa ngày sản xuất, dù là một phần trăm cũng không được cắt!”

“Nhưng thưa giám đốc…”

“Hằng ngày, hãy bỏ hàng mẫu vào trong cặp đi chào hàng, hãy cố gắng sao cho nhiều đơn đặt hàng hơn.”

Những nhân viên có tên trong thông báo rất hưởng ứng quyết định của Matsushita. Họ làm việc quên cả ngày nghỉ. Họ mang những sản phẩm mẫu tới mọi nơi ở Osaka và Kyoto. Dù phải đương đầu với bất cứ việc gì, họ đều đồng lòng quyết tâm bán hàng. Hàng tồn kho đã được nhanh chóng giải quyết và nhà máy lại đi vào hoạt động như bình thường.

Matsushita Konosuke đã khiến những nhân viên trẻ tuổi hy vọng về việc đảm bảo của việc tuyển dụng lao động dài hạn. Quyết định này giành được sự ủng hộ tích cực từ phía nhân viên.

“Dù có đương đầu với khủng hoảng, Matsushita cũng không sa thải dù chỉ một người. Điều đó cho thấy đây là một công ty coi trọng nhân viên hơn tất thảy.”

Theo TTVH