Theo Shark Hưng, khi đi phỏng vấn là cuộc trao đổi mua bán, chính bản thân phải biết mình bán cái gì, đừng bao giờ nói xin xỏ.
Ngoại trừ những doanh nhân khởi nghiệp và thành công từ ngày trẻ, hầu hết trong sự nghiệp của mỗi người đều có ít nhất một lần đi xin việc và phải chuẩn bị CV, đơn xin việc.
Tuy nhiên, ở cương vị nhà tuyển dụng, Phó chủ tịch Cenland – Phạm Thanh Hưng từng có chia sẻ bất ngờ: “Điều đầu tiên tôi xin các bạn bỏ chữ XIN trong Đơn Xin việc”.
Cụ thể, trong tọa đàm “Làm thuê hay khởi nghiệp kinh doanh” diễn ra vào năm 2020, Shark Hưng bày tỏ: “Đừng bao giờ nói đi “xin” việc làm. Tôi chả có gì để CHO các bạn cả. Các bạn đi bán cái các bạn có và tôi là người mua cái các bạn chào. Vì thế trong tuyển dụng, hãy nói về việc các bạn có gì để bán. Sức lao động? Là thứ rẻ nhất rồi. Thời gian? Rất công bằng, Chúa ban cho chúng ta 24 giờ 1 ngày, không ai có nhiều hơn ai. Cái khác nhau ở chỗ: Với sức khỏe đó, với thời gian đó, các bạn tạo ra bao nhiêu giá trị.
Nếu chỉ bán thời gian và sức khỏe thì các bạn không được giá lắm đâu. Chỉ bán sức lao động thuần túy thì giá không cao. Các bạn phải có thêm tri thức, kinh nghiệm, có thêm sự tinh thông (talent), có thêm kungfu, tuyệt chiêu, có những gì chỉ các bạn có. Các bạn càng có giá trị cao thì càng bán được giá”.
Vị “cá mập” lấy ví dụ, các chuyên gia được trả lương cao bởi người ta bán giá trị họ tạo ra trong 1 phút, chứ chưa cần tình bằng giờ hay ngày. Do đó, khi đi phỏng vấn, chính bản thân phải biết mình bán cái gì, đừng bao giờ nói xin xỏ.
Nhà tuyển dụng cũng có rất nhiều cách để biết bạn thực sự thích thú, đam mê và có năng lực cho vị trí đó hay chỉ đơn giản là kiếm việc, làm gì cũng được.
Đồng thời, có nhiều bạn chỉ muốn nhận thứ các bạn cần, không biết công ty cần gì nhưng đã đòi hỏi đủ thứ chế độ, lương thưởng, du lịch, được làm việc trực tiếp với sếp,…
Shark Hưng nhớ lại trường hợp ứng viên ứng tuyển vào Giám đốc kinh doanh nhưng khi nghe ông nói rằng vị trí này đã không còn chỗ trống mà chỉ còn vị trí tạp vụ, ứng viên cũng gật đầu luôn.
Từ đó, Phó Chủ tịch Cenland nhấn mạnh: tuyển dụng là câu chuyện mua bán. Một bên mua sức lực, trí tuệ, kinh nghiệm, một bên bán cái mình có.
“Các bạn bán cái doanh nghiệp cần, và chúng tôi mua cái các bạn có. Vậy thì các bạn phải hiểu doanh nghiệp đang cần gì để chào cho trúng và chào cho được giá. Doanh nghiệp đang cần đối tượng mà vị trí đó thì các bạn phải hiểu rất rõ mô tả công việc, hiểu rất rõ trước khi đưa ra đề nghị.
Các bạn trẻ đi phỏng vấn chỉ hỏi em được cái gì, lương bao nhiêu, được nghỉ mấy ngày, lương thưởng gì không, được đi du lịch, được đào tạo không. Nhiều bạn chỉ muốn nhận cái các bạn cần, chứ có biết chúng tôi cần gì đâu. Chưa chi đã hỏi lương, thưởng, đi du lịch nước ngoài, được làm việc trực tiếp với sếp… Tất cả những cái đó là cái các bạn cần, chứ không phải cái tôi cần. Khi đi phỏng vấn xin việc thì các bạn phải thể hiện các bạn có gì và chúng tôi cần gì. Hai yếu tố này gặp nhau thì chắc chắn các bạn thành công”.
Shark Hưng: Còn trẻ đừng quá quan tâm đến tiền lương, cứ học hỏi và cống hiến rồi sẽ nhận về kết quả xứng đáng!
Trong một buổi trò chuyện trước đây với sinh viên, shark Phạm Thanh Hưng chia sẻ một số bí quyết về cách người trẻ nên có thái độ sống, làm việc như thế nào để tiến xa.
Trong buổi nói chuyện với sinh viên trước đây, khi nhắc đến chủ đề phát triển bản thân, ông Phạm Thanh Hưng – Phó chủ tịch tập đoàn CEN GROUP đã chia sẻ các quan điểm của mình. Vị doanh nhân còn được biết đến là Shark Hưng trong chương trình gọi vốn đầu tư Shark Tank vừa khép lại gần đây.
Ở vị trí lãnh đạo, shark Hưng nói đã từng chứng kiến không ít nhân viên trẻ mắc sai lầm do thói quen chây lười, không ngăn nắp. Nhiều người có tâm lý “tới ngày mai sẽ sửa đổi, cứ chơi hết hôm nay”.
Đó là họ đã không vượt quá cám dỗ hiện tại, quá nuông chiều bản thân. Trái lại, các doanh nhân thành công thường sắp xếp kế hoạch một cách linh hoạt, sáng tạo, đảm bảo thực hiện đủ các mục tiêu đề ra.
Theo shark Hưng, trước khi xác định làm thuê hay khởi nghiệp, sinh viên nên học cách quản lý, tận dụng thời gian bằng cách hãy làm nhiều việc hơn mức bình thường, giảm bớt hoạt động không cần thiết.
Shark Hưng đề nghị người trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời và rèn luyện kĩ năng nhiều hơn. “Nếu có thể, các bạn nên tham gia những khóa huấn luyện sinh tồn, hướng đạo sinh, trại hè quân đội… vì đó là cơ hội để rèn luyện kỹ năng mềm, học cách làm chủ bản thân” – ông nói.
Đi sâu vào vấn đề làm thuê, shark Hưng kể không ít người trẻ mới đi làm đã nghĩ đến chuyện lương, thưởng hay công ty có cho đi du lịch nước ngoài hay không. Nhưng đó là thứ họ muốn, không phải điều nhà tuyển dụng cần.
“Khi đi xin việc, các bạn sinh viên hãy nắm rõ hai điều, một là thế mạnh của bản thân, hai là mong muốn của nhà tuyển dụng. Nếu chuẩn bị tốt hai thứ này, các bạn chắc chắn thành công” – shark Hưng chia sẻ.
Gần đây, không chỉ gây ấn tượng trên Shark Tank với “bồ kiến thức” sâu rộng, đối đáp đầy thú vị với các startup trên nhiều lĩnh vực, shark Hưng còn tham gia chương trình “Cơ hội cho ai” kết nối giữa ứng viên tiềm năng với các nhà tuyển dụng. Vì vậy, những đúc kết của ông thông qua nhiều va chạm, tiếp xúc với bạn trẻ mới đi làm sẽ thật sự đáng để tham khảo.
Trên thực tế ở Việt Nam hay thế giới, ở thung lũng Silicon tân tiến chẳng hạn, các nhân sự công ty chuyên nghiệp luôn có môi trường làm việc cao cấp, tiện lợi giúp họ phát triển nghề nghiệp. Quan trọng là nhân viên có giấc mơ lớn, kĩ năng tốt để đem lại doanh thu, lợi nhuận xứng đáng cho công ty hay không.
Trên thực tế ở Việt Nam hay thế giới, ở thung lũng Silicon tân tiến chẳng hạn, các nhân sự công ty chuyên nghiệp luôn có môi trường làm việc cao cấp, tiện lợi giúp họ phát triển nghề nghiệp. Quan trọng là nhân viên có giấc mơ lớn, kĩ năng tốt để đem lại doanh thu, lợi nhuận xứng đáng cho công ty hay không.
Còn trẻ, đừng chăm chăm đồng lương hay địa vị đến sớm
Lương bổng vốn được coi là thước đo kinh tế giữa người này với người kia. Vì thế, sinh viên mới ra trường thường loay hoay không biết nên chọn công việc gì để có thể sở hữu một khoản thu nhập vừa đủ, có thể khiến bản thân tự chủ tài chính mà lại khiến bố mẹ tự hào về mình.
Vì vậy, câu hỏi đặt ra là làm sao để có được một khoản thu nhập như vậy, người “làm công ăn lương” cần có những kĩ năng gì, phải làm thế nào để có thể duy trì mức lương ấy và xin thăng tiến có phải là một giải pháp không.
Thật khó để nói chuyện tương lai nhưng phần lớn những người đi trước thường đưa ra lời khuyên là đi làm cứ phải chăm chỉ học hỏi, trải nghiệm, tích lũy kiến thức và kĩ năng cho những cơ hội sau.
Tất nhiên, lời khuyên đưa ra lúc nào cũng rất dễ nhưng làm được là cả một quá trình. Trên trang FTU Confessions, một cựu sinh viên đã chia sẻ quan điểm của mình về vấn đề này. Chẳng có gì quy định sự ổn định cả, lương bổng hay địa vị khi còn trẻ còn khỏe sẽ khó mà giữ vững. Ở mãi trong vùng an toàn sẽ chỉ khiến chúng ta thêm lười biếng và ì ạch mà thôi.
“Đừng lo quá về chuyện ra trường là cắm đầu vào cày tiền làm giàu. Có vẻ nhiều bạn sẽ cãi lại ngay. Cũng đúng thôi, cuộc sống này mà không có tiền thì mình chả thể trụ nổi, sống dặt dẹo ngay. Thế nhưng có vấn đề là giữa tiền và năng lực thì hai cái đó không đồng nhất.
Bạn có năng lực giỏi thì sẽ sớm muộn cũng không lo về tiền. Ngược lại, nếu bạn chỉ nghĩ đến tiền, đôi khi đó là điều đang bóp chết tương lai của bạn, bởi không phải công việc nào trả lương cao cũng là do bạn giỏi và cho bạn nhiều điều tốt đẹp trong tương lai.
Ví dụ anh mình, sinh viên Ngoại thương K49, ra trường anh nhảy vào làm một ngân hàng có tiếng vì nghĩ lương cao. Mà cao thật nhé, hơn “chục củ” (đãi ngộ cao và anh mình vừa giỏi vừa khỏe nên “cày kinh” lắm). Với sinh viên ra trường mà lương như vậy thì đáng xem là thành đạt nhỉ? Anh ấy đi đâu cũng tự tin lắm, 2 năm sau lên trên 20 triệu, càng vênh mặt tự tin.
Thế nhưng đến bây giờ, sau 4 năm lương tăng rất rất chậm, lẹt đẹt không ăn thua. Tính chất công việc vất vả nhưng đổi lại lại không giúp anh ấy giỏi hơn quá nhiều. Chính xác hơn anh ấy là con robot cày tiền chứ không làm việc sáng tạo, đóng góp sự thay đổi lớn trong công việc. Bây giờ anh em ngồi tâm sự, anh bảo đã hơi sống quá an toàn.
Cứ nghĩ lương cao là ổn, và bỏ quên mất nhiều trải nghiệm tốt, bây giờ nếu nhảy sang ngành khác thì không đủ cơ hội để học hỏi và phát triển nữa. Ở lại ngành ngân hàng thì thấy mình không còn sức bật và khả năng phát triển.
Một anh khác, thì ra trường làm lương “tàng tàng” thôi. Làm cho công ty nhỏ, nhưng tại đó anh được học nhiều, được thử thách nhiều, thế là sau đó anh ấy nhảy sang chỗ khác và phát triển khá tốt. Tuy sinh năm 91 nhưng lương tháng được 2000$ rồi. So với anh làm ngân hàng kia thì bây giờ kết cục lại tốt hơn.
Mình cũng giao lưu với nhiều anh du học sinh, có anh còn sống tại Mỹ để làm việc. Anh từng học thạc sĩ ở trường tốt của Mỹ nhé, anh kể là trong khóa của anh học, 3% sinh viên từng phục vụ trong quân đội, 1% từng bị chuyển sang Iraq và Afghanistan.
Những người này dù tuổi lớn hơn sinh viên khác, nhưng lại được đánh giá rất cao và sau này thường dễ xin được vào các công ty lớn như Baker McKenzie, Golden Sach, JPMorgan Chase…
Mình cũng ngạc nhiên hỏi tại sao họ lại hơn? Anh trả lời rằng, đúng là thời gian quân ngũ thì không giúp họ học thêm về chuyên môn, kinh tế học…
Thế nhưng họ luyện được thứ khác mà người ta không có, đó là khả năng chịu áp lực, khả năng giải quyết tình huống và lãnh đạo… Tố chất con người là thứ khó tìm hơn. Nếu có tố chất thì chịu khó học sẽ có chuyên môn ngay.
Có người trượt học viện Lục quân West Point vẫn đỗ được Havard. Chung quy lại, tuổi trẻ nên học hỏi thật nhiều, đừng nên chỉ nghĩ đến lợi ích ngắn hạn vì có thể bạn đang tự bóp chết tương lai của mình. Mình thấy có rất nhiều bạn mới ra trường đã đặt tiêu chuẩn đỗ mấy công ty lớn như Big4, các công ty lớn trong nước như VinGroup, các ngân hàng lớn…
Tuy nhìn thế thôi chứ chưa chắc bạn đã thu lượm được nhiều từ việc làm ở đó đâu, ngoài việc thêm được vài triệu tiền lương. Bạn chỉ là mắt xích nhỏ xíu trong cả cỗ máy vận hành khổng lồ. Nên là việc bạn học không được nhiều như cái hào nhoáng bên ngoài đâu. Hãy nên thử thách bản thân nhiều hơn, thử làm nhiều thứ hơn thì bạn sẽ có cơ hội phát triển hơn nhiều.
Dẫu sao bạn ra trường năm 22 tuổi, bạn còn 38 năm để lao động. Nếu nói là 30 tuổi mới giàu thì đó cũng không hề muộn chút nào. Tất nhiên lời mình nói không nhằm cổ súy việc lương ba đồng ba cọc đâu nhé.
Bố mẹ cho tiền học thì cũng nên kiếm việc để làm sao mình sống được một cách độc lập, không cần xin phụ cấp nhé. Đó là nghĩa vụ cơ bản nhất bạn phải làm được sau khi tốt nghiệp Ngoại thương.
Theo Doanh nghiệp và tiếp thị, Tổng hợp
Xem thêm bài liên quan
- Có nên yêu khi đang khởi nghiệp không? Shark Hưng bảo “có”, Sếp lớn FPT Hoàng Nam Tiến bảo “khó”
- Muốn thoát cảnh mãi chỉ “bán mình” với lương vài triệu như lời khuyên của Shark Hưng, người trẻ mới ra tường có thể làm giàu bằng 3 cách
- 1001 lời khuyên khởi nghiệp – biết nghe ai: Shark Hưng khẳng định “cứ làm đi” nhưng Shark Hùng Anh cho rằng phải tính toán để “ăn chắc mặc bền”