“Ông trùm đầu tư” Masayoshi Son rút gần hết vốn khỏi Alibaba, đế chế của Jack Ma chao đảo

Cổ phiếu Alibaba rớt mạnh sau khi tập đoàn Softbank của tỷ phú Masayoshi Son rút phần lớn cổ phần tại đây. Cách đây hơn 20 năm, ông đã rót 20 triệu USD vào công ty của Jack Ma, khi ấy còn là startup non trẻ.

CNBC đưa tin giá cổ phiếu của Alibaba giảm mạnh sau thông tin SoftBank đã bán phần lớn cổ phần tại đây.

SoftBank là tập đoàn của tỷ phú Nhật Bản Masayoshi Son, người được coi là Warren Buffett châu Á. Theo nguồn tin của Financial Times, tập đoàn này vừa bán 7,2 tỷ USD cổ phiếu trong gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc thông qua các hợp đồng kỳ hạn trả trước.

Sau thương vụ, SoftBank chỉ còn giữ khoảng 3,8% cổ phần tại Alibaba. Tính tới nay, giá trị vốn hóa thị trường của tập đoàn Trung Quốc là 250 tỷ USD.

Bán tháo 7,2 tỷ USD cổ phần

Chỉ khoảng 3 năm trước, SoftBank nắm giữ gần 25% cổ phần tại Alibaba, trị giá hơn 100 tỷ USD. Vào thời điểm đó, tập đoàn của tỷ phú Alibaba là khoản đầu tư lớn nhất của SoftBank.

Nhưng trong những năm qua, SoftBank và quỹ đầu tư Vision Fund đã lỗ nặng vì cổ phiếu công nghệ trên toàn cầu sụt giảm. Vào tháng 2, Vision Fund công bố khoản lỗ trước thuế 660 tỷ yen (khoảng 5 tỷ USD), đánh dấu quý thua lỗ thứ 4 liên tiếp của đơn vị đầu tư này.

Thời điểm đó, ông Son cho biết SoftBank sẽ bật “chế độ phòng thủ” và “thận trọng hơn”.

Hồi năm 2000, ông Son đã đầu tư 20 triệu USD vào Alibaba, khi ấy còn là một doanh nghiệp thương mại điện tử mới toanh của Trung Quốc. Tập đoàn của doanh nhân Jack Ma sau đó trở thành một trong những công ty công nghệ lớn nhất thế giới, nâng giá trị của khoản đầu tư từ ông Son lên hàng chục tỷ USD.

Ông Son được biết tới với phong cách làm việc khá lập dị. Ông nổi tiếng nhờ những ván cược vào các công ty khởi nghiệp công nghệ với niềm hy vọng trở thành “Alibaba thứ hai”. Dĩ nhiên, một số đã thất bại, chẳng hạn startup chia sẻ văn phòng WeWork.

Đến năm 2020, ông Son rời khỏi hội đồng quản trị của Alibaba, ngay sau khi nhà sáng lập Jack Ma từ chức ở hội đồng quản trị của SoftBank.

Alibaba đang ra sao

Mới đây, Alibaba cho biết đang có kế hoạch tái cấu trúc toàn bộ công ty. Trọng tâm của quá trình tái cấu trúc này là chia tách đế chế trị giá 220 tỷ USD thành 6 công ty phụ trách các mảng kinh doanh riêng biệt, bao gồm thương mại điện tử, truyền thông và đám mây…

Trong đó, mỗi đơn vị sẽ lên kế hoạch huy động vốn hoặc IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) vào thời điểm thích hợp.

“Sự thay đổi này nhằm giải phóng giá trị của cổ đông và thúc đẩy khả năng cạnh tranh trên thị trường”, Alibaba cho biết trong một tuyên bố. Các nhà đầu tư đã phản ứng tích cực với thông tin.

Ông Daniel Zhang, Giám đốc điều hành của tập đoàn, chuyển sang phụ trách đơn vị trí tuệ nhân tạo trên điện toán đám mây.

Trong khi đó, cựu Giám đốc bán lẻ quốc tế Jiang Fan sẽ dẫn dắt bộ phận kinh doanh kỹ thuật số, còn bà Trudy Dai – một giám đốc điều hành lâu năm – phụ trách đơn vị thương mại trực tuyến cốt lõi là Taobao Tmall.

Các đơn vị khác bao gồm giao đồ ăn, công ty hậu cần Cainiao, phương tiện kỹ thuật số và giải trí.

Theo các nhà phân tích của Bloomberg, mô hình quản lý mới có thể là tín hiệu cho thấy đế chế trăm tỷ USD này đang muốn thu hút các nhà đầu tư và thị trường đại chúng, sau khi cuộc trấn áp của Bắc Kinh đối với lĩnh vực Internet đã thổi bay 500 tỷ USD giá trị vốn hóa thị trường của tập đoàn.

Thông tin về việc chia tách Alibaba được đưa ra trong bối cảnh tỷ phú sáng lập tập đoàn xuất hiện tại Trung Quốc sau hơn một năm ở nước ngoài. Giới quan sát nhận định đây có thể là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đã nới lỏng gọng kìm với lĩnh vực công nghệ của đất nước 1,4 tỷ dân.

Vừa về Trung Quốc, tỷ phú Jack Ma ngay lập tức chia tách đế chế 220 tỷ USD Alibaba thành 6 công ty nhỏ

Ngày 28/3, ngay sau khi chủ tịch Jack Ma trở về Trung Quốc, Tập đoàn Alibaba đã thông báo sẽ tự chia tách thành 6 đơn vị từ thương mại điện tử đến điện toán đám mây, trong đó, mỗi đơn vị sẽ có kế hoạch huy động vốn và IPO riêng.

Theo Bloomberg, Alibaba Group – gã khổng lồ công nghệ của tỷ phú Jack Ma – đang có kế hoạch tái cấu trúc toàn bộ công ty. Trọng tâm của quá trình tái cấu trúc này là chia tách đế chế trị giá 220 tỷ USD thành 6 công ty phụ trách các mảng kinh doanh riêng biệt, bao gồm thương mại điện tử, truyền thông và đám mây…

Trong đó, mỗi đơn vị sẽ lên kế hoạch huy động vốn hoặc IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) vào thời điểm thích hợp.

Ông Daniel Zhang, Giám đốc điều hành của tập đoàn, chuyển sang phụ trách đơn vị trí tuệ nhân tạo trên điện toán đám mây. Điều này cho thấy trí tuệ nhân tạo sẽ đóng vai trò quan trọng trong tương lai của gã khổng lồ thương mại điện tử.

Trong khi đó, cựu Giám đốc bán lẻ quốc tế Jiang Fan sẽ dẫn dắt bộ phận kinh doanh kỹ thuật số, còn bà Trudy Dai – một giám đốc điều hành lâu năm – phụ trách đơn vị thương mại trực tuyến cốt lõi là Taobao Tmall.

Các đơn vị khác bao gồm giao đồ ăn, công ty hậu cần Cainiao, phương tiện kỹ thuật số và giải trí.

“Mỗi mảng kinh doanh và công ty có thể theo đuổi kế hoạch huy động vốn và IPO riêng khi sẵn sàng”, ông Zhang cho biết trong một tuyên bố.

Việc chia tách của Alibaba khác hoàn toàn so với cách làm từng được gã khổng lồ này ưa chuộng. Trước đây, tập đoàn thường gom mọi hoạt động kinh doanh về một chỗ, điều hành các hoạt động từ sàn thương mại tới trung tâm dữ liệu dưới danh nghĩa Alibaba.

Theo các nhà phân tích của Bloomberg, mô hình quản lý mới có thể là tín hiệu cho thấy đế chế trăm tỷ USD này đang muốn thu hút các nhà đầu tư và thị trường đại chúng, sau khi cuộc trấn áp của Bắc Kinh đối với lĩnh vực Internet đã thổi bay 500 tỷ USD giá trị vốn hóa thị trường của tập đoàn.

“Ở tuổi 24, Alibaba đang chào đón một cơ hội phát triển mới. Thị trường sẽ là phép thử tốt nhất”, ông Zhang nhận định.

Thông tin về việc chia tách Alibaba được đưa ra trong bối cảnh Jack Ma – tỷ phú sáng lập tập đoàn – xuất hiện tại Trung Quốc sau hơn một năm ở nước ngoài. Giới quan sát nhận định đây có thể là dấu hiệu cho thấy Bắc Kinh đã nới lỏng gọng kìm với lĩnh vực công nghệ của đất nước 1,4 tỷ dân.

Trước đó, ông Ma gần như biến mất khỏi công chúng trong vài năm qua. Với bài phát biểu tại hội nghị ở Thượng Hải hồi tháng 10/2020, tỷ phú Jack Ma – doanh nhân nổi tiếng nhất Trung Quốc thời điểm đó – gián tiếp đẩy thương vụ IPO trị giá 35 tỷ USD của gã khổng lồ fintech Ant Group vào bế tắc.

Đến tháng 4/2021, Tổng cục Quản lý thị trường Trung Quốc thông báo phạt Alibaba 18 tỷ nhân dân tệ, tương đương 2,75 tỷ USD, vì vi phạm các quy định chống độc quyền. Theo Reuters, đây là mức phạt kỷ lục đối với một công ty Trung Quốc.

Ant Group hiện được cải tổ dưới sự giám sát của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC). Trong khi đó, vị tỷ phú sáng lập Alibaba đang dần từ bỏ quyền kiểm soát gã khổng lồ fintech.

Giảng viên Xin Sun tại King’s College London cho rằng có lẽ đã có một vài thỏa thuận giữa ông Ma và Bắc Kinh để tỷ phú này xuất hiện trở lại.

Việc chia tách diễn ra sau khi lợi nhuận của Alibaba vừa ghi nhận quý tăng trưởng đầu tiên kể từ năm 2020. Trong quý IV/2022, đế chế của tỷ phú Jack Ma lãi ròng 46,82 tỷ nhân dân tệ (6,8 tỷ USD), vượt xa ước tính 34,02 tỷ nhân dân tệ (4,94 tỷ USD) của Refinitiv và tăng 69% so với cùng kỳ năm trước đó.

Tuy nhiên, một phần nguyên nhân giúp lợi nhuận của Alibaba tăng trưởng là việc cắt giảm chi phí. Tập đoàn từng chi tiêu mạnh tay để phát triển các hoạt động kinh doanh dịch vụ trực tuyến và quốc tế của mình.

Công ty hiện tập trung vào tăng trưởng lợi nhuận và không còn dồn lực cho cuộc chiến tranh giành thị phần với các đối thủ như JD.com và startup PDD Holdings.

Vẫn có một số dấu hiệu đáng ngại đối với đà tăng trưởng doanh thu của Alibaba. Doanh thu từ điện toán đám mây – vốn là một trong những mảng kinh doanh tăng trưởng nhanh nhất của tập đoàn – chỉ nhích 3%, lên 20,2 tỷ nhân dân tệ (2,94 tỷ USD). Còn hoạt động kinh doanh thương mại cốt lõi của Alibaba giảm 1% trong quý cuối năm ngoái.

Theo Zingnews