Starbucks chính thức đến Việt Nam vào năm 2013, kể từ đó đến nay, thương hiệu cà phê số 1 thế giới này vẫn luôn khiến người ta có cảm giác là họ “thất bại”, hoặc nhẹ nhàng hơn là “chưa thành công” ở Việt Nam. Nhưng sự thật có đúng như vậy?
Hiểu đúng về việc kinh doanh ở Việt Nam của Starbucks
Một số bài báo cho rằng Starbuck thất bại ở Việt Nam, viện dẫn cho việc chuỗi café này bán đắt hơn so với giá trung bình của thị trường, và nhu cầu của người Việt. Thu nhập của người Việt Nam chưa sẵn sàng để bỏ ra 100.000 đồng cho một cốc cà phê.
Tuy nhiên, thu nhập của người Việt, đặc biệt là thế hệ trẻ sống ở thành phố, đã tăng rất nhiều theo thời gian. Nếu năm 2013, bạn nói 100.000 đồng cho một cốc cà phê là quá đắt thì đúng. Nhưng nếu năm 2021, 2022, thì giá đấy không phải là cao so với thị trường, vì thu nhập người dân đã tăng lên.
Việc bỏ ra vài trăm ngàn đồng cho 2, 3 cốc cà phê với đa số người dân sống tại thành phố không phải là chuyện khó khăn, thậm chí có những người làm điều đó hàng tuần, nếu công việc của họ đòi hỏi phải tiếp khách. Do vậy, đây không còn là mức giá quá cao nữa.
Bản thân Starbuck cũng đã định vị họ trở thành một chuỗi cà phê cao cấp, mà đã là cao cấp thì không thể đánh tràn lan thị trường. Theo Tổng giám đốc Starbuck tại Việt Nam, bà Patricia Marques, hầu như Starbucks không có đối thủ cạnh tranh ở phân khúc cao cấp. Đây là nhận định hoàn toàn đúng đắn, vì đúng là ở thị trường cà phê Việt Nam, đa phần các chuỗi cà phê chỉ tập trung vào phân khúc trung lưu hoặc cận cao cấp, chẳng hạn như The Coffee House hay Highlands.
Điều này thể hiện rất rõ ở cách Starbucks chọn địa điểm để mở cửa hàng, đó thường là những nơi trung tâm thành phố, nằm trong các chung cư giá cao, hoặc các khách sạn cao cấp. So sánh thì khập khiễng, nhưng bước đi này của Starbucks cũng tương tự như việc Apple đang đầu tư mạnh vào các dòng sản phẩm iPhone cao cấp, có giá cả nghìn USD, hoặc Porsche, Lamborghini tập trung là làm xe sang. Những thương hiệu này không cần phải ăn doanh thu từ số đông, họ chọn cách phục vụ những đổi tượng khách hàng thực sự có tiền, và muốn trải nghiệm sự đẳng cấp.
Việc tự định vị mình là thương hiệu cao cấp giúp Starbucks được nhiều lợi thế. Họ không phải cạnh tranh quá nhiều với các thương hiệu cà phê Việt vốn đã có sức sống mạnh mẽ với người tiêu dùng (mà thực ra có cạnh tranh thì chắc chắn Starbucks không thể đọ được). Bên cạnh đó, đối tượng khách hàng cao cấp cũng là nhóm người ít nhạy cảm về giá, điều thường xuyên xảy ra với các nhóm khách hàng khác, qua đó giúp Starbucks có doanh thu ổn định hơn.
Doanh thu nói lên tất cả
Đến năm 2020, Starbucks mới chỉ có 77 cửa hàng ở Việt Nam, rải ở 6 thành phố lớn. Đúng là con số này thấp hơn rất nhiều so với The Coffee House hay Highlands. Nhưng Starbuck lại có doanh thu cao thứ 3 thị trường cà phê Việt Nam, với hơn 780 tỷ đồng, hơn cả Phuc Long, Cộng, Aha. Điều này cho thấy chiến lược chỉ tập trung vào phân khúc cao cấp của Starbucks là hoàn toàn đúng đắn.
Bên cạnh đó, Starbucks cũng thắng lớn ở mảng kinh doanh vật dụng bán kèm như ly bình, cà phê nguyên chất. Có thể nói, chính Starbucks là thương hiệu tiên phong trong việc bán kèm các sản phẩm phụ kèm theo. Trước khi họ vào Việt Nam, không có chuỗi cà phê nào bán thêm bình đựng cà phê.
Như vậy, có thể thấy những bước đi của Starbucks đều là những con tính được xây dựng cẩn thận, bài bản và cực kỳ chi tiết. Starbucks đã có mặt ở Việt Nam 9 năm, và không như một số chuỗi cafe ngoại khác, họ vẫn âm thầm, bền bỉ xây chắc chỗ đứng của mình ở ngành cà phê Việt. Đó là tín hiệu cực kỳ đáng mừng. Có thể nói, với các doanh nghiệp nước ngoài như Starbucks, họ có tầm nhìn từ cả vài chục năm, do đó con số 9 năm xem ra vẫn quá nhỏ bé so với những gì Starbucks kỳ vọng ở thị trường Việt.
Khó khăn của Starbucks là gì?
Nhưng tất nhiên để nói Starbucks gặp toàn thuận lợi ở Việt Nam thì không chính xác. Là một doanh nghiệp ngành F&B, Starbucks cũng phải trải qua rất nhiều khó khăn trong việc duy trì hoạt động, vật lộn chống lại những ảnh hưởng tiêu cực của dịch COVID-19. Kể cả bán online, doanh số cũng khó có thể bù đắp cho việc cho phép khách ngồi tại chỗ.
Do đó, khó khăn lớn nhất mà Starbucks phải đối diện là tình hình dịch bệnh. Nếu trong năm 2022, dịch bệnh được kiểm soát hoàn toàn và không còn cảnh “cứ đóng lại mở” thì các doanh nghiệp ngành F&B nói chung và Starbucks nói riêng mới có thể tồn tại và phát triển tiếp.
Khó khăn nữa của Starbucks đó là họ cần phải cố gắng hơn trong việc “len lỏi” vào tâm trí người tiêu dùng Việt. Vẫn biết tự định vị sản phẩm của mình là nhóm khách hàng cao cấp có nhiều lợi thế cho Starbucks, nhưng không có doanh nghiệp nào hài lòng chỉ với một nhóm khách hàng, mà cần phải mở rộng hơn nữa tệp khách hàng.
Starbucks vốn nổi tiếng là hãng có chiến lược marketing vô cùng tinh tế và đỉnh cao, chẳng hạn như 4P (cụ thể là mô hình 4P để phân tích và đánh giá 4 hạng mục chính bao gồm: sản phẩm (Product), giá (Price), phân phối (Place), xúc tiến bán (Promotion), KTHGĐ sẽ phân tích sau). Họ cần đẩy mạnh chiến lược này, song song duy trì những đặc tính “không khác vào đâu được” so với các cửa hàng cà phê khác.
Theo Simple Invest
Xem thêm bài liên quan
- Nghệ thuật định giá “Đắt hơn cà phê ở Mỹ” giúp Starbucks đứng vững 10 năm tại Việt Nam, đấu lại Highlands Coffee, Trung Nguyên… như thế nào?
- Giải bài toán khách gọi một ly nước rồi ôm laptop “cắm rễ” cả ngày ở quán cà phê, khiến nhiều chủ quán “khóc thét” vì sắp phá sản
- Mở chưa được 1 năm nhưng quán cà phê Trung Nguyên đã cho thấy sự “Out trình” tại Trung Quốc như thế nào?