Câu chuyện ngã tư đường và 4 cây xăng cho thấy về 2 kiểu tư duy cạnh tranh điển hình trong kinh doanh mà càng là nhà đầu tư càng phải hiểu rõ nghịch lý này. Dù chỉ là một câu chuyện kinh doanh mang nhiều chất hài hước, châm biếm, nhưng nó cũng rất đáng để những người làm kinh doanh phải ngẫm.
Mới đây, trên mạng xã hội đã xuất hiện một câu chuyện liên quan đến vấn đề kinh doanh – chủ đích là xăng dầu, đã nhận được nhiều sự quan tâm từ phía người xem.
Trong câu chuyện mang đậm chất hài hước, châm biếm này, người dùng có nickname Phan Thanh Hùng đã nêu ra 2 trường hợp cụ thể để so sánh là cách thức kinh doanh của người Tây và Việt Nam.
Theo đó, từ một đoạn ngã tư hiu quạnh, người Tây đã biến nó thành một trung tâm sầm uất. Còn người Việt Nam, làm việc theo cơ chế “buôn có bạn, bán có phường” thì lại nhanh chóng sập tiệm.
Chúng tôi xin trích dẫn lại câu chuyện:
“Có 1 chàng Tây đi lang thang đến một ngã tư đường. Anh ta dòm quanh thấy trống vắng quá bèn cắm dùi mở 1 cây xăng. Xe cộ qua lại ghé vào đổ xăng ủng hộ.
Một anh Tây khác ghé đổ xăng thấy chỗ này cũng được nên anh ta qua bên kia đường mở một cái Garage sửa xe để phục vụ những người ghé vào đổ xăng.
Thế rồi 1 anh Trung Quốc đi ngang thấy vậy bèn qua bên kia đường mở 1 cái nhà hàng phục vụ ăn uống. Một anh khác đi ngang qua… thấy ngã 4 đường có quán ăn, cây xăng, gara có vẻ sầm uất, thế là anh ta qua góc còn lại mở 1 cái Hotel.
Chẳng mấy chốc, ngã tư đường sầm uất hẳn lên… rồi mọi người đến mở thêm tiệm hoa, tiệm thuốc, tiệm cắt tóc v.v… Khu vực trở thành 1 trung tâm thương mại đông đúc. Bà con sống hạnh phúc với nhau.
Có 1 anh Việt Nam đi lang thang tới một ngã tư đường. Anh ta dòm quanh thấy trống vắng quá bèn cắm dùi mở 1 cây xăng. Xe cộ qua lại ghé vào đổ xăng ủng hộ.
Một ngày kia, có 1 anh Việt Nam đi ngang thấy có vẻ đươc bèn qua bên kia đường mở 1 cây xăng giống y chang rồi bán rẻ hơn 1 chút.
Rồi 1 anh Việt Nam thứ 3 đi ngang, thấy 2 thằng kia làm được bèn chạy qua góc kia mở cây xăng thứ 3, giảm giá thêm chút nữa để cạnh tranh… đến đây thì chắc bạn biết rằng chẳng mấy chốc góc còn lại có thêm anh Việt Nam thứ 4 mở cây xăng thứ 4 và lại giảm giá bán.
Anh thứ 1 chưa kịp thu hồi vốn mà cũng không thể giảm giá nữa vì giá giảm 4 lần lỗ rồi… nên anh ta buộc phải pha tạp chất vô xăng để mà bán kiếm sống.
Anh thứ 2 thấy anh 1 pha tạp chất nên trương cái băng rôn lên bảo rằng “Tiệm số 2 mới là cây xăng Gốc… chính hiệu”…
Anh thứ 3 đứng bên kia đường xỉa xói “Mày căng băng rôn bảo mày chính hiệu, mày là xăng gốc… thế khác nào mà bảo tao bán đồ dỏm à?”… Thế là anh số 3 vác hàng qua đánh lộn với anh số 2.
Anh số 4 thấy thế móc Iphone ra quay phim lại rồi post lên mạng ghi Status “Haizz… làm ăn bây giờ sao bất chính quá… toàn côn đồ và lừa gạt”.
Cư dân mạng share rầm rầm thương cảm anh số 4… báo mạng ăn cắp hình anh số 4 về giật tít ” Giang hồ đại chiến giành bảo kê ngành xăng dầu”…. vô tình tới tai một sếp Công An …
Sếp công an thấy cái băng rôn của anh số 2 mới giật mình “Hèn gì chiếc Masda3s người ta cho mình đổ xăng xong thì không chạy nữa…. thì ra thằng số 1 nó pha tạp chất”… thế là cho người xuống kiểm tra.
Cán bộ xuống kiểm tra anh số 1… anh số 1 chửi bới không cho kiểm tra. Móc Iphone ra quay lại đoàn kiểm tra và hù “Mấy anh sao chỉ kiểm tra 1 mình tui?”
Đoàn Kiểm tra sợ bi đăng lên mạng nên đành làm đúng chức năng… đè 3 anh kia ra thanh tra luôn.
Té ra cả 4 anh ai cũng pha tạp chất hoặc bơm không đúng lượng hoặc gắn chip ăn gian. Thế là đóng cửa hết 4 cây xăng. 4 anh phá sản… lại đi lang thang.
Góc đường bây giờ lại trống vắng với 4 cây xăng bỏ hoang tàn phế theo thời gian. Một thời gian sau, người ta thấy ở ngã tư ấy xuất hiện 4 anh đánh giày Việt Nam, và hằng ngày các anh này vẫn đánh nhau để giành khách…”
Qua câu chuyện này, phần nào cũng thấy được chính chúng ta ở trong đó với lối kinh doanh ở một số nơi vẫn còn mang tính chất “tập thể”.
Tuy đây chỉ là một câu chuyện phiếm được viết ra trong lúc cao hứng. Nhưng mặt khác, người đọc cũng có thể nhận thấy nếu không sớm thay đổi cách thức kinh doanh, làm kinh tế và có một chiến lược hợp lý thì câu chuyện ở trên rất có thể biến thành sự thật.
Mặt bằng bán lẻ: “Hàng độc” góc ngã tư
Mặt bằng nằm ngay góc ngã tư tất nhiên là sẽ có hai mặt tiền, hành khách từ 4 hướng lưu thông qua ngã tư đều dễ dàng nhận thấy… Nhờ những ưu thế trên, dòng sản phẩm này luôn được các nhà bán lẻ, kinh doanh săn lùng.
Thực tế là có khá nhiều mặt hàng “đại gia” chuyên tìm kiếm những vị trí mặt bằng như trên để đặt cơ sở kinh doanh như cây xăng, cửa hàng mắt kính thời trang…
Theo các cơ sở môi giới nhà đất thì giá thuê mặt bằng các vị trí góc ngã tư luôn có giá cao hơn mặt bằng mặt tiền cùng tuyến đường từ 20 – 50%. Các mặt bằng không phải ngay góc ngã tư có hai mặt tiền mà chỉ gần giao lộ một chút thì giá thuê cũng nhỉnh hơn các mặt bằng nằm giữa đường, vị trí càng gần giao lộ thì giá càng cao.
Tuy giá thuê cao như thế nhưng các cơ sở môi giới đều cho biết là muốn thuê mặt bằng góc ngã tư rất khó. Vì hễ có mặt bằng nào vừa trống chỗ là có khách mới trám vào ngay, ai muốn thuê phải đặt hàng trước cho các cơ sở môi giới nhờ để ý giùm, khi có hàng thì báo chứ không khi nào có sẵn hàng.
Không chỉ mặt bằng kinh doanh bên dưới mà ngay cả khoảng không bên trên các vị trí này cũng được các nhà quảng cáo nhắm tới. Bởi với vị trí đẹp, hướng hội tụ nhiều dòng xe, góc ngã tư luôn là ưu tiên hàng đầu để đặt các bảng quảng cáo ngoài trời; đặc biệt là các góc ngã tư của các tuyến đường chạy theo trục bắc – nam, vì đây là vị trí có góc nhìn tốt, thời gian đón sáng dài…
Tuy trên nguyên tắc vị trí góc ngã tư là đắc địa, tụ hội ánh nhìn từ nhiều hướng lưu thông. Tuy nhiên, cũng có vài vị trí do các lý do khác nhau mà trở thành những mặt tiền góc ngã tư… không đẹp.
Tuy nhiên, thực tế kinh doanh của nhiều cửa hàng tại vị trí này cũng không hiệu quả lắm so với cái giá thuê cao ngất ngưởng của mặt bằng, lượng khách đến giao dịch quá ít so với mong đợi của các khách thuê mặt bằng.
Ngoài những góc ngã tư cá biệt trên, những mặt bằng góc ngã tư của các tuyến đường 1 chiều cũng là những mặt bằng đắc địa nhưng… không đẹp. Vì chính đường 1 chiều đã hạn chế rất nhiều khách nhìn thấy cửa hàng nhưng ngại đến giao dịch vì khó rẽ vào.
Ngoài ra, những góc ngã tư bị lô cốt chắn ngang cũng khiến giá trị của nó giảm hẳn trong mắt nhà kinh doanh. Vì đối với các cửa hàng bán lẻ, vị trí khách dễ nhận thấy là điều quan trọng, điều kiện giao thông dễ dàng cho khách tiếp cận cửa hàng càng quan trọng hơn. Lô cốt đã chắn mất lối vào của khách thì vị trí góc ngã tư mất hẳn giá trị của nó, trở thành góc ngã tư không đẹp.
